Piktogramy chemiczne – jak je stosować?
Piktogramy chemiczne przekazują informacje na temat zagrożenia. Na etykietach chemicznych należy umieszczać je w taki sposób, by były widoczne i wyraźnie odróżniały się od tła.
Piktogramy chemiczne GSH
Na mocy unijnego rozporządzenia obowiązujące piktogramy chemiczne powinny być koloru czarnego na białym tle, z czerwonym obramowaniem. Piktogramy zgodne z normami GHS (w UE wprowadzone na mocy Rozporządzenia CLP) mają kształt kwadratu ustawionego na wierzchołku.
Wielkości piktogramów
Każdy piktogram, który wskazuje dane zagrożenie i znajduje się na etykiecie, powinien zajmować przynajmniej jedną piętnastą pola powierzchni oznakowania, przy czym musi być to więcej niż 1 cm2. Wielkość etykiety zależy od pojemności opakowania.
Wielkości etykiet chemicznych
- Jeśli pojemność opakowania nie przekracza 3 dm3, wymiary etykiety powinny wynosić co najmniej 52 x 74 mm (o ile to możliwe).
- Przy opakowaniu większym niż 3 dm3, ale mniejszym niż 50 dm3, wymiary etykiety powinny wynosić co najmniej 74 x 105 mm.
- Na opakowaniach o pojemności od 50 dm3 do 500 dm3 powinna znajdować się etykieta o minimalnych wymiarach 105 x 148 mm.
- Jeśli pojemność opakowania jest większa niż 500 dm3, wielkość etykiety powinna mieć co najmniej 148 x 210 mm.
Piktogramy chemiczne – zasady pierwszeństwa
Obecnie obowiązuje 9 piktogramów chemicznych. Jeśli substancja lub mieszanina jest sklasyfikowana z tytułu więcej niż jednego zagrożenia, może być konieczne umieszczenie kilku piktogramów. Zawsze należy sprawdzić, czy zastosowanie mają zasady pierwszeństwa, które określony zostały w art. 26 rozporządzenia CLP – przy czym ogólna zasada jest taka, że na etykiecie umieszcza się piktogramy chemiczne, odpowiadające najwyższej kategorii zagrożenia z każdej klas zagrożenia.
Zasady pierwszeństwa
Zagrożenia fizyczne
Jeśli na etykiecie znajduje się piktogram GHS01 (wybuchająca bomba),
to piktogramy GHS02 (płomień) i GHS03 (płomień nad okręgiem) są nieobowiązkowe.
Wyjątkiem jest tu sytuacja, gdy obowiązkowych jest kilka piktogramów (dzieje się tak np. w przypadku substancji i mieszanin zaklasyfikowanych jako samo reaktywne typu B).
Zagrożenia fizyczne i zagrożenia dla zdrowia
Jeśli na etykiecie znajduje się piktogram GHS02 (płomień) lub GHS06 (czaszka i skrzyżowane piszczele),
to piktogram GHS04 (butla gazowa) nie jest obowiązkowy.
Zagrożenia dla zdrowia
Jeżeli na etykiecie znajduje się piktogram GSH06 (czaszka i skrzyżowane piszczele),
to umieszczenie piktogramu GHS07 (wykrzyknik) jest zabronione.
Zagrożenia dla zdrowia
Jeżeli na etykiecie znajduje się piktogram GHS05 (działanie żrące),
nie można stosować piktogramu GHS07 (wykrzyknik) w przypadku działania drażniącego na skórę lub oczy, ale musi być stosowany w przypadku innych zagrożeń.
Zagrożenie dla zdrowia
Jeśli na etykiecie znajduje się piktogram GHS08 (zagrożenie dla zdrowia) i odnosi się on do działaniu uczulającego na drogi oddechowe,
to nie można stosować piktogramu GHS07 (wykrzyknik) w przypadku działania uczulającego na skórę bądź drażniącego na skórę lub oczy, ale musi być stosowany w przypadku innych zagrożeń.