Gaśnica śniegowa: do czego służy, jakie są zastosowania, budowa i rodzaje gaszonych pożarów?
Różne rodzaje gaśnic przeznaczone są do gaszenia różnych grup pożarów. Wszystko zależy od zastosowanego w nich środka gaśniczego. Jak działa gaśnica śniegowa i jakie ma zastosowanie?
Rodzaje gaśnic. Jaką gaśnice wybrać?
W Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów znaleźć można podział gaśnic w zależności od tego, jakie rodzaje pożarów można nimi ugasić. Zgodnie z przepisami stosuje się następujące oznakowanie gaśnic:
- A – do gaszenia materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli;
- B – do gaszenia cieczy i materiałów stałych topiących się;
- C – do gaszenia gazów;
- D – do gaszenia metali;
- F – do gaszenia tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych.
Rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia tych grup pożarów, które potencjalnie mogą wystąpić w obiekcie.
Kolor i oznakowanie gaśnic
Z gaśnicami możemy spotkać się w różnych budynkach użyteczności publicznej, szkołach, szpitalach, galeriach handlowych, a także w warsztatach i zakładach produkcyjnych. Stanowią również obowiązkowy element wyposażenia samochodu. Niezależnie od tego, do gaszenia jakich rodzajów pożarów są stosowane, wszystkie są czerwone. To nie przypadek. W Polsce obowiązuje bowiem unijna norma PN-EN 3-7+A1:2008, zgodnie z którą gaśnice muszą być koloru czerwonego.
Każda gaśnica musi posiadać etykietę. Powinny znajdować się na niej ściśle określone informacje.
- Pole opisowe 1:
o napis „GAŚNICA”;
o informacje o typie (np. AB, ABC, ABF, BC, BF);
o wielkość znamionowa;
o dane dotyczące skuteczności gaśniczej.
Przykładowo: „2 kg proszku gaśniczego ABC”
- Pole opisowe 2 zawiera:
o instrukcję obsługi – czytelne piktogramy wraz z krótkim opisem słownym;
o piktogramy grup pożarów (zgodnie z tym, do jakich typów pożarów przeznaczona jest dana gaśnica).
- Pole opisowe 3:
o zwięzła informacja na temat środków ostrożności przy gaszeniu urządzeń elektrycznych oraz ostrzeżenia dotyczące zagrożeń związanych z toksycznością.
- Pole opisowe 4 zawiera informacje:
o o konieczności dokonywania regularnych przeglądów, konserwacji i napraw jedynie w autoryzowanych przez producenta zakładach serwisowych;
o o konieczności dokonywania czynności serwisowych co najmniej raz do roku;
o o konieczności ponownego napełnienia po każdym uruchomieniu gaśnicy;
o o zastosowanym środku gaśniczym;
o o czynniku gaśniczym (jeśli taki został zastosowany);
o zakres temperatur stosowania;
o o odporności na zamarzanie (jeżeli dotyczy);
o oznaczenie producenta;
o numer lub znak certyfikatu krajowego.
- Pole opisowe 5:
o nazwa i adres producenta.
Na gaśnicy powinien znaleźć się również rok produkcji (przepisy nie narzucają konkretnego miejsca, zatem decyzję, gdzie umieścić taką informację, należy do producenta). Zgodnie z Polskimi Normami pole opisowa 4 może być umieszczone w innym, nawet mniej widocznym miejscu na gaśnicy.
Jakie pożary ugasisz gaśnicą śniegową, a jakie proszkową?
Na rynku można kupić gaśnice z różnymi środkami gaśniczymi – m.in. proszkowe, śniegowe czy wodne. Warto wiedzieć do czego służą i jakie rodzaje pożarów można nimi gasić.
- Gaśnice śniegowe CO2 – nadają się do gaszenia pożarów typu B i C oraz urządzeń pod napięciem.
- Gaśnice wodne – stosowane do gaszenia pożarów typu A.
- Gaśnice proszkowe – gaszą pożary ABC (czynnik gaśniczy w postaci proszków fosforanowych) i pożary BC (czynnik gaśnicy na bazie proszków węglanowych).
- Gaśnice pianowe – umożliwiają gaszenie pożarów AB lub ABF.
- Czyste środki gaśnicze – nadają się do gaszenia pożarów AB, BC lub BCF (w zależności od użytego środka gaśniczego).
Gaśnica śniegowa i jej charakterystyka
Gaśnice śniegowe (inaczej gaśnice CO2) wypełnione są niepalnym dwutlenkiem węgla. Gdy gaśnica zostaje uruchomiona, powstaje gaz pod ciśnieniem. Skroplony gaz rozpręża się, osiągając temperaturę -78°C. Wydobywający się dwutlenek węgla tworzy na powierzchni gaszonych obiektów warstwę suchego lodu. CO2 odcina dopływ tlenu, w ten sposób tłumiąc ogień, i obniża temperaturę ognia (chociaż efekt chłodzący jest mniejszy niż w przypadku innych gaśnic). Ten rodzaj gaśnicy nie sprawdza się zbyt dobrze na zewnątrz, gdzie czynniki atmosferyczne (powiewy wiatru, deszcz) mogłyby zmniejszać skuteczność działania środka gaśniczego.
Gaśnice śniegowe dostępne są najczęściej w butlach o pojemności 2 kg i 5 kg. Jeśli chodzi o ceny, gaśnicę o pojemności 2 kg można kupić za ok. 200 zł (cena może różnić się w zależności od sklepu i konkretnego modelu gaśnicy).
Gaśnicę CO2 znajdziesz również w sklepie Znakowo.pl
Jakie pożary można gasić gaśnicą śniegową? Gdzie się sprawdzi?
Gaśnica śniegowa nadaje się do gaszenia:
- pożarów klasy B i C – łatwopalne gazy i ciecze, rozpuszczalniki, smary, oleje (z wyjątkiem spożywczych), smoły, farby, lakiery;
- bezpiecznie można nimi gasić również sprzęt elektryczny pod napięciem.
Z tego względu gaśnice śniegowe sprawdzą się na wyposażeniu laboratoriów chemicznych, warsztatów, lakierni, miejsc składowania cieczy i gazów palnych czy stacji paliw.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Gaśnice śniegowe nie zostawiają śladów na gaszonej powierzchni i nie powodują uszkodzeń gaszonych urządzeń. Nie nadają się jednak do gaszenia ludzi – niebezpieczeństwo stanowi niska temperatura, która mogłaby spowodować odmrożenia i groźne uszkodzenia ciała. Z tego samego powodu podczas akcji gaśniczej dużą ostrożność powinna zachować osoba obsługująca gaśnicę.
Trzeba pamiętać, że ze względu na dość niską temperaturę krytyczną skroplonego dwutlenku węgla (31,4 °C) gaśnica śniegowa nie może być przechowywana w pomieszczeniach, gdzie panuje wysoka temperatura i powinna być chroniona przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Temperatura krytyczna to temperatura, powyżej której znika różnica gęstości między stanem gazowym a ciekłym substancji, co oznacza, że w takich warunkach niemożliwe jest skroplenie gazu pomimo wzrostu ciśnienia.
Gdzie powinny znajdować się gaśnice?
Zgodnie z przepisami gaśnice w obiektach muszą być odpowiednio rozmieszczone, tj:
- w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności:
a) przy wejściach do budynków,
b) na klatkach schodowych,
c) na korytarzach,
d) przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz;
- w miejscach nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki);
- w obiektach wielokondygnacyjnych – w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli pozwalają na to istniejące warunki.
Przy rozmieszczaniu gaśnic muszą być spełnione następujące warunki:
- odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m;
- do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m.
