ADR-RID – piktogramy
Konwencja ADR została sporządzona w Genewie, 30 września 1957. Pierwotnie podpisało ją 9 państw sygnatariuszy, jednak na chwilę obecną obowiązuje praktycznie w całej Europie (wyjątek stanowi tu Wielka Brytania, która posiada odrębne oznaczenia). ADR-RID jest systemem piktogramów ostrzegawczych, wykorzystywanych przy transporcie materiałów niebezpiecznych.
Konwencja ADR dotyczy międzynarodowego transportu drogowego, natomiast RID – transportu kolejowego. Każdy pojazd, który przewozi towary lub substancje niebezpieczne powinien być odpowiednio oznaczony – tak, by móc zastosować adekwatne środki ostrożności, a w razie wypadku czy innej niebezpiecznej sytuacji móc zminimalizować zagrożenie lub powstałe szkody. Co ciekawe, jest ona nowelizowana co dwa lata (w każdym roku nieparzystym).
Integralnymi częściami konwencji ADR są załączniki A i B. Załącznik A zawiera podział materiałów niebezpiecznych, wskazuje na to, jak powinny być pakowane towary niebezpieczne, a także określa warunki przewozu takich materiałów. Załącznik B określa m.in. wymagania w stosunku do załogi, która uczestniczy w przewozie towarów stwarzających zagrożenie czy dokumentację, jaką powinien zawierać pojazd.
Tablice ADR RID – wygląd
Środki transportu, którymi przewożone są materiały niebezpieczne (np. substancje chemiczne), powinny być opatrzone pomarańczowymi tablicami ostrzegawczymi o wymiarach 30 x 40 cm. Tablica ADR-RID otoczona jest czarnym paskiem, a w jej górnej części znajduje się numer klasyfikujący zagrożenie.
Numery na tablicy ADR-RID
Dwie lub trzy cyfry na w liczniku, które znajdują się na tablicy, to numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa.
– Pierwsza z nich określa zasadniczą właściwość materiału:
- 2 – gaz;
- 3 – gaz ciekły zapalny;
- 4 – materiał stały zapalny;
- 5 – materiał utleniający, podtrzymujący palenie lub nadtlenek organiczny;
- 6 – materiał trujący;
- 8 – materiał żrący.
– Druga oraz trzecia cyfra mają na celu doprecyzowanie:
- rodzaju niebezpieczeństwa;
- stopnia zagrożenia;
- dodatkowych cech niebezpiecznych;
a oznaczają:
- 0 – brak dodatkowego zagrożenia (które oznaczone jest pierwszą liczbą);
- 1 – wybuchowość;
- 2 – zdolność wytwarzania gazu;
- 3 – łatwo zapalność;
- 5 – właściwości utleniające;
- 6 – toksyczność;
- 7 – promieniotwórczość;
- 8 – działalnie żrące;
- 9 – niebezpieczeństwo gwałtownej reakcji w wyniku samoczynnego rozpadu lub polimeryzacji.
Cyfra podwójna (dwie pierwsze cyfry takie same) oznacza nasilenie niebezpieczeństwa głównego.
Jeśli przed numerem niebezpieczeństwa pojawia się znak X, oznacza to, że zabroniony jest jakikolwiek zakaz przewożonej substancji z wodą.
Przykłady numerów rozpoznawczych:
– 20 – gaz obojętny;
– 22 – gaz schłodzony;
– 336 – ciecz łatwo zapalna i trująca;
– X886 – materiał silnie żrący i trujący, reagujący niebezpiecznie z wodą.
Liczba w mianowniku to numer porządkowy substancji.
>Numery substancji niebezpiecznych (kod ONZ).
Tablice graficzne ADR-RID
Klasa 1 – materiały i przedmioty wybuchowe
- 1.1 – materiały i przedmioty stwarzające wybuchem masowym;
- 1.2 – materiały i przedmioty stwarzające zagrożenie rozrzutem, ale nie wybuchem masowym.
- 1.3 – materiały i przedmioty stwarzające zagrożenie pożarem i małe zagrożenie wybuchem lub rozrzutem (lub oba te zagrożenia jednocześnie), ale które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym.
- 1.4 – materiały i przedmioty stwarzające tylko małe zagrożenie – w przypadku zapalenia lub zainicjowania podczas przewozu.
- 1.5 – materiały bardzo małe wrażliwe. Są na tyle niewrażliwe, że prawdopodobieństwo ich zainicjowania lub przejścia od palenia do detonacji, w normalnych warunkach przewozu jest mało prawdopodobne.
- 1.6 – materiały skrajnie niewrażliwe, nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowyn.
Klasa 2 – Gazy
- 2.1 – gazy palne.
- F – trujące.
- 2.2 – gazy niepalne, nietrujące.
- A – duszące.
- O – utleniające.
- 2.3 – gazy trujące.
- T – trujące.
- TF – trujące, palne.
- TC – trujące, żrące.
- TO – trujące, utleniające.
Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne
Klasa 4
- 4.1 – materiały stałe zapalne, materiały samo reaktywne i materiały wybuchowe stałe odczulone.
- 4.2 – materiały samozapalne.
- 4.3 – materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne.
Klasa 5
- 5.1 – materiały utleniające.
- 5.2 – nadtlenki organiczne.
Klasa 6
- 6.1 – materiały trujące.
- 6.2 – materiały zakaźne.
Klasa 7 – Materiały promieniotwórcze
Klasa 8 – Materiały żrące
Klasa 9 – Różne materiały i przedmioty niebezpieczne
Sprawdź również: Wyposażenie ADR oraz naklejki ADR dostępne na Znakowo.pl