Lampy solarne uliczne jako element małej architektury miejskiej
Funkcjonalne i przyjazne dla środowiska lampy solarne są ciekawą alternatywą dla tradycyjnego oświetlenia ulicznego. Sprawdzają się w różnych miejscach i stają się integralną częścią małej architektury miejskiej, coraz częściej zastępując standardowe latarnie. Więcej na temat znaczenia oświetlenia ulicznego i małej architektury miejskiej przeczytasz w dalszej części artykułu.
Mała architektura w przestrzeni miejskiej
Mała architektura miejska pełni ważną rolę w kształtowaniu przestrzeni publicznej. Co właściwie kryje się pod tym pojęciem? W Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane pojawia się dość podobny termin – obiekt małej architektury. Zgodnie z art. 4 tej ustawy, ilekroć mowa tam o obiekcie małej architektury , chodzi o niewielkie obiekty, w szczególności:
- kultu religijnego (jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury);
- posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej;
- użytkowe, służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku (jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki).
Rozwijając nieco tę definicję, można powiedzieć, że mała architektura miejska to wszelkiego rodzaju niewielkie przedmioty, urządzenia i konstrukcje występujące w przestrzeni otwartej, np. na ulicach, w parkach, na terenach rekreacyjnych, na przystankach komunikacji zbiorowej. Stawiane są w różnych celach i pełnią różne funkcje. Obiekty małej architektury miejskiej, chociaż często niepozorne, zwiększają walory użytkowe przestrzeni, wpływają na ich czystość, estetykę i atrakcyjność. Pomagają tworzyć przyjazne i komfortowe środowisko. Sprawiają, że tereny miejskie są bardziej atrakcyjne i zachęcają do korzystania z przestrzeni publicznych. Do małej architektury, oprócz obiektów wymienionych wcześniej, można zaliczyć np. ławki, stojaki rowerowe, słupki i barierki, wiaty przystankowe, donice uliczne i inne elementy dekoracyjne. Ważnym elementem małej architektury miejskiej jest także oświetlenie uliczne i parkowe.
Znaczenie oświetlenia ulicznego
Trudno wyobrazić sobie miejski krajobraz bez lamp ulicznych, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy dni są bardzo krótkie. Oświetlenie uliczne znacząco wpływa na funkcjonowanie miast i różne aspekty życia ich mieszkańców.
- Oczywistą rolą oświetlenia ulicznego jest poprawa widoczności po zmroku i zwiększenie bezpieczeństwa uczestników ruchu. Właściwe oświetlenie ulic, skrzyżowań, przejść dla pieszych oraz innych newralgicznych punktów zmniejsza ryzyko kolizji i wypadków z udziałem pieszych.
- Oświetlenie podnosi komfort funkcjonowania. Ułatwia orientację, co może być szczególnie istotne dla osób przyjezdnych, umożliwia bezpieczne poruszanie się i korzystanie z infrastruktury miejskiej również po zmroku. Montaż latarni sprzyja aktywności i zachęca do korzystania z przestrzeni, takich jak np. parki, tereny rekreacyjne, siłownie pod chmurką, o każdej porze dnia, bez względu na porę roku.
- Dobrze oświetlone miejsca zwiększają poczucie bezpieczeństwa i są na ogół mniej atrakcyjne dla przestępców. Takie obszary w mniejszym stopniu narażone są na akty wandalizmu, spada poziom przestępczości, rzadziej do chodzi do napadów, kradzieży itp. Oświetlenie ułatwia także identyfikację osób, które łamią prawo (umożliwia rozpoznanie twarzy, poprawia jakość nagrań z monitoringu miejskiego).
- Bez wątpienia oświetlenie wpływa na estetykę i wizerunek miasta. Zwiększa atrakcyjność przestrzeni, podkreśla walory architektoniczne, sprawia, że zabytki są bardziej widoczne. Odpowiednio zaprojektowane oświetlenie może tworzyć przyjemną atmosferę, przyczynia się do ożywienia życia miejskiego, sprzyja spacerom i przyciąga turystów.
Regulacje dotyczące oświetlenia ulicznego
Oświetlenie uliczne podlega pewnym regulacjom. Jest to niezbędne, aby zapewnić użytkownikom bezpieczeństwo w przestrzeniach publicznych. Opracowane przez organizacje normalizacyjne standardy definiują wymagania dotyczące różnych parametrów, takich jak np. natężenie i równomierność światła, temperatura barwowa, wskaźnik olśnienia czy efektywność energetyczna.
Wymagania dotyczące oświetlenia ulicznego określa norma PN-EN 13201 „Oświetlenie dróg” (część 1: Wytyczne dotyczące wyboru klas oświetlenia, część 2: Wymagania eksploatacyjne, część 3: Obliczenia parametrów oświetleniowych, część 4: Metody pomiary efektywności oświetlenia, część 5: Wskaźnik efektywności energetycznej). Oświetlenie o parametrach zgodnych z wytycznymi zapewnia odpowiednią widoczność i komfort widzenia po zmroku. Dzięki regulacjom dotyczącym zużycia energii, oświetlenie jest przyjazne dla środowiska i można ograniczyć zanieczyszczenie świetlne.
Lampy solarne – nowoczesne i ekologiczne oświetlenie uliczne
Lampy solarne doskonale sprawdzają się jako element małe architektury miejskiej i świetnie pełnią swoją funkcję oświetlają przestrzeń, czyniąc ją bardziej bezpieczną, bardziej komfortową i bardziej estetyczną. Mają przy tym wiele zalet. Przede wszystkim są autonomiczne. Nie muszą być podłączone do sieci energetycznej. Lampy solarne mogą być oświetlać również takie miejsca, w których brak jest odpowiedniej infrastruktury lub podłączenie do sieci wiązałoby się z dużymi kosztami. Dzięki technologii LED zużycie energii w takich lampach jest minimalne, a ich żywotność znacznie dłuższa niż w przypadku tradycyjnego oświetlenia. Lampy solarne wykorzystują energię słoneczną, w związku z czym są bardziej przyjazne środowisku. Wbudowane akumulatory pozwalają na pracę nawet w pochmurne dni, a nowoczesne rozwiązania, takie jak np. czujniki zmierzchu, pozwalają optymalizować zużycie energii.
Gdzie sprawdzą się lampy solarne?
Przykładowe zastosowanie:
- oświetlenie chodników i deptaków,
- oświetlenie ścieżek rowerowych,
- oświetlenie parkowe,
- oświetlenie terenów zielonych,
- oświetlenie placów zabaw,
- oświetlenie boiska i innych obiektów sportowych,
- oświetlenie placów przemysłowych.
Lampy solarne jako element małej architektury miejskiej – FAQ
Lampy solarne mogą być instalowane w różnych miejscach publicznych, takich jak np. przestrzenie parkowe, przystanki autobusowe, tereny rekreacyjne, place zabaw, parkingi. Lampy o odpowiednich parametrach będą również odpowiednie do oświetlania ulic, chodników, ścieżek rowerowych i przejść dla pieszych.
Lampy solarne są przeważnie są droższe od tradycyjnych lamp ulicznych. Z drugiej strony instalacja lamp solarnych nie wymaga podłączenia do sieci energetycznej, co może obniżyć koszt instalacji. W dłuższej perspektywie jest to inwestycja, która się zwraca (brak kosztów związanych z poborem energii elektrycznej, mniejsze koszty eksploatacji). Warto również wziąć pod uwagę programy oferujące dotacje i ulgi na zakup oraz montaż lamp solarnych.
Lampy solarne mają wbudowane akumulatory, które gromadzą energię. Dzięki nim mogą normalnie pracować zimą, kiedy dzień jest bardzo krótki, a także przy niekorzystnych warunkach pogodowych (duże zachmurzenie). Czas autonomii uzależniony jest od konkretnego modelu lampy i pojemności akumulatora, może wynosić od kilku do kilkunastu dni.