Droga osiedlowa: znaki i przepisy w strefie zamieszkania i na drogach wewnętrznych
Strefa ruchu, strefa zamieszkania, droga wewnętrzna i strefa ograniczonej prędkości często są przez kierowców mylone. Warto podkreślić, że są to zupełnie różne strefy, na których obowiązują różne przepisy. Przyjrzyjmy się im bliżej.
- Jaki znak wskazuje na strefę ruchu, a jaki informuje o drodze osiedlowej?
- Jak wygląda kwestia parkowania na drodze osiedlowej, a jak na drodze wewnętrznej?
- Jakich prędkości należy przestrzegać w każdej z tych stref?
Strefa zamieszkania, strefa ruchu, droga wewnętrzna a strefa ograniczonej prędkości – czym się różnią?
Na drogach osiedlowych nie obowiązują odrębne przepisy, nie ma również znaku, który informowałby o wjeździe na taką drogę. Osiedle możne znajdować się np. w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu. Trudno zatem mówić o jednolitych przepisach, dotyczących np. parkowania na osiedlach. Wszystko zależy od tego, jaki status mają drogi, które znajdują się w ich obrębie.
Strefa zamieszkania
O wjeździe do strefy zamieszkania informuje znak D-40 (o wymiarach: 600 mm wysokości i 900 mm długości podstawy). Stosuje się go w celu oznakowania ustalonej strefy, w której obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego. W strefie zamieszkania piesi mają pierwszeństwo przed pojazdami, a parkowanie możliwe jest tylko w miejscach do tego wyznaczonych.
Oznacza to, że w strefie zamieszkania nie możemy parkować np. na chodniku przy posesji, nawet jeśli nie został tam umieszczony znak B-35 (zakaz postoju). Często kierowcy nie wiedzą do końca, ile można jechać w strefie zamieszkania. Według przepisów pojazdy nie mogą poruszać się obrębie tej strefy szybciej niż z prędkością 20 km/h.
W jakich miejscach wyznacza się strefy zamieszkania?
Znak D-40 umieszcza się na początku strefy zamieszkania – na wszystkich drogach doprowadzających do niej ruch.
Zgodnie z przepisami takie strefy ustala się w obszarach zabudowanych, na których w zasadzie odbywa się tylko ruch docelowy. Najczęściej są to osiedla mieszkaniowe, dzielnice willowe, a także zabytkowe części miast.
Jeśli drogi w strefach zamieszkania umożliwiają jazdę z prędkością wyższą niż dopuszczalna, wówczas zaleca się stosowanie urządzeń lub rozwiązań, które wymuszają na kierowcach zredukowanie prędkości (np. progi zwalniające liniowe, punktowe przewężenia jezdni). Warto wiedzieć, że nie muszą być one poprzedzone przez znaki ostrzegawcze. W strefie zamieszkania pierwszeństwo nie powinno być określone znakami. Wyjątek stanowią skrzyżowania, na których – ze względu na ograniczoną widoczność – należy oznakować wlot znakiem B-20.
O wyjeździe ze strefy zamieszkania informuje znak D-41.
Droga wewnętrzna
Droga wewnętrzna jest drogą ogólnodostępną (może znajdować się w np. w mieście, gminie, powiacie województwie), ale niepubliczną – jej zarządcą nie jest jednostka administracji publicznej, ale inna jednostka, będąca jej właścicielem lub administratorem. O wjeździe na taką drogę informuje znak D-46, a o wyjeździe z niej – znak D-47. Na drodze wewnętrznej stosuje się znaki takie jak na drodze publicznej z grupy wielkości małych lub mini.
Drogi wewnętrzne znajdują się na terenie prywatnym i w świetle przepisów nie są drogami publicznymi. Mogą to być np. drogi osiedlowe lub drogi dojazdowe do gruntów czy posesji, przy czym nie muszą być one oznakowane znakiem D-46.
Nie obowiązują na nich przepisy ruchu drogowego, a zasady poruszania się po nich ustala właściciel. Warto jednak wiedzieć, że nie oznacza to zupełnej samowoli – kierowcy muszą stosować się do ustawionych znaków i sygnałów drogowych, a co najważniejsze, nie mogą stwarzać zagrożenia dla ruchu innych pojazdów i pieszych. Wjeżdżając na drogę wewnętrzną, warto mieć świadomość, że w praktyce najczęściej drogi o takim statusie są jednocześnie strefami ruchu lub strefami zamieszkania. Jest to równoznaczne z tym, że wówczas kierowca musi się stosować do wszystkich zasad ruchu drogowego przewidzianych dla określonej strefy.
Strefa ruchu
W celu oznakowania określonej strefy ruchu stosuje się znak D-52. Znak ten umieszcza się na wszystkich wjazdach do strefy. Nie stosuje się go na drogach publicznych oraz na drogach wewnętrznych, które położone są w strefie zamieszkania.
Strefa ruchu a droga wewnętrzna
Strefa ruchu funkcjonuje stosunkowo od niedawna. Jest to obszar, który obejmuje co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi.
W odróżnieniu od drogi wewnętrznej, w strefie ruchu obowiązują przepisy ruchu jak na drodze publicznej. Zgodnie z przepisami o ustaleniu strefy ruchu decyduje zarządca lub właściciel drogi wewnętrznej, a jeśli strefa jest prawidłowo oznakowana, służby porządkowe mogą interweniować, a co za tym idzie – karać kierowców poruszających się nieprzepisowo – bez konieczności uzyskania zgody organu zarządzającego drogą.
W strefie ruchu, tak jak i na drogach wewnętrznych, stosuje się znaki z grupy małych lub mini. Jeśli droga wewnętrzna znajduje się w ciągu drogi publicznej, dopuszcza się stosowanie znaków z grupy wielkości średnich (z wyjątkiem drogowskazów tablicowych).
Prędkość w strefie ruchu
W strefie ruchu kierowcy muszą przestrzegać przepisów drogowych i stosować się do występujących znaków. Dotyczy to również przepisów dotyczących ograniczenia prędkości. Jeśli strefa ruchu znajduje się na obszarze zabudowanym, a znaki nie mówią inaczej, to obowiązuje w niej ograniczenie do 50 lub 60 km/h (warto pamiętać, że od czerwca 2021 r. w obszarze zabudowanym – przez całą dobę – będzie obowiązywać ograniczenie do 50 km/h).
Strefa ograniczonej prędkości
O strefie ograniczonej prędkości informuje znak B-43. Ograniczenie prędkości wyrażone na znaku obowiązuje na całym obszarze strefy, a znak umieszcza się na wszystkich ulicach doprowadzających ruch do tej strefy.
Znak B-43 stosuje się w celu ograniczenia prędkości w strefach o dużym natężeniu ruchu pojazdów i pieszych oraz dużej liczbie skrzyżowań. Ustawiane są także w centralnych częściach miasta, w okolicach centrów handlowych. Zgodnie z przepisami strefa ograniczonej prędkości powinna obejmować ulice o jednorodnym charakterze, nieprowadzące ruchu tranzytowego.
W zależności od warunków drogowych, natężenie ruchu pojazdów i pieszych w strefach oznaczonych znakiem B-43 stosuje się ograniczenie prędkości do 30, 40 lub 50 km/h.
W strefie ograniczonej prędkości powinny być stosowane rozwiązania lub urządzenia, które wymuszają jazdę z prędkością podaną na znaku. Zaleca się stosowanie urządzeń BRD takich jak progi zwalniające czy stosowanie organizacji ruchu wymuszającej powolną jazdę. Jeśli w strefie dopuszczalna prędkość wynosi 30 km/h (lub mniej), obecność takich urządzeń czy rozwiązań może nie być poprzedzona znakami ostrzegawczymi.
O wyjeździe ze strefy ograniczonej prędkości informuje znak B-44.
Ruch pieszych – inne znaki drogowe, które można spotkać na osiedlach
Droga dla pieszych
Znak C-16 stosuje się w celu wyeliminowania z drogi ruchu pojazdów i dopuszczenia wyłącznie ruchu pieszych. Umieszcza się go na początku drogi przeznaczonej wyłącznie dla pieszych. Występuje przede wszystkim na drogach położonych np. w centrach handlowych miast, na którym występuje znaczne natężenie ruchu pieszego – gdzie wyeliminowanie ruchu pojazdów może znacząco wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa pieszych i ułatwi im korzystanie z drogi.
Znak C-16 umieszcza się także na osiedlach mieszkaniowych i na drogach publicznych, których przeznaczenie – tylko dla pieszych – może budzić wątpliwości. Nie umieszcza się go na chodnikach i innych drogach, których przeznaczenie dla pieszych jest oczywiste.
Znaki D-6, D-6a, D-6b
· Znak D-6 (przejście dla pieszych) stosuje się w celu oznaczenia miejsca przeznaczonego do przechodzenia pieszych w poprzek drogi.
· Znak D-6a (przejazd dla rowerów) stosuje się w celu oznaczenia miejsca przeznaczonego do przejeżdżania rowerzystów w poprzek drogi.
· Znak D-6b (przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów) stosuje się w celu oznaczenia miejsca przeznaczonego do przechodzenia pieszych oraz miejsca przejeżdżania rowerzystów w poprzek drogi.
Tabliczka T-27
Jeśli z przejścia dla pieszych w znacznym stopniu korzystają dzieci, to pod znakami D-6 lub D-6b umieszcza się tabliczkę T-27 (popularną „Agatkę”). Tabliczka nie może występować samodzielnie, a umieszcza się ją przy przejściach w bezpośrednim sąsiedztwie wyjść z obiektów, do których uczęszczają dzieci w wieku 7 – 15 lat.
Znak ostrzegawczy „przejście dla pieszych”
Znak ostrzegawczy A-16 umieszczany jest przed wyznaczonym na drodze przejściem dla pieszych w przypadkach, gdy może nie być widoczne odpowiednio wcześnie przez kierujących pojazdami lub gdy ze względów bezpieczeństwa konieczne jest ostrzeżenie o przejściu.
Znak A-17 „dzieci”
Znak stosowany jest w celu ostrzeżenia kierujących pojazdami o miejscu na drodze, które szczególnie uczęszczane jest przez dzieci w wieku od 7 do 15 lat lub o bliskości takiego miejsca. Znak umieszcza się zwłaszcza w pobliżu szkół podstawowych i placówek prowadzących zajęcia z dziećmi i placów zabaw.
