Instrukcja mycia i dezynfekcji rąk: jakie zasady i techniki powinna zawierać i gdzie ją kupić?
Mycie rąk jest jedną z podstawowych czynności higienicznych. To najprostszy, najtańszy i najbardziej skuteczny sposób, w jaki można zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób i patogennych drobnoustrojów. Warto przypominać o tym pracownikom poprzez odpowiednie instrukcje, jasno wskazujące, jak powinno się myć ręce, jakie są etapy mycia rąk i jak dezynfekować ręce.
Kiedy należy myć ręce?
Ręce stanowią bardzo dobry nośnik dla chorobotwórczych patogenów. Ich nośnikiem mogą być m.in. poręcze, klamki czy przedmioty wspólnego użytku (np. narzędzia pracy). Okazuje się, że swojej twarzy dotykamy nieświadomie średnio 15,7 razy na godzinę – w taki sposób patogeny dostają się do naszych błon śluzowych (jamy ustnej, nosa, oczu). Z tego względu tak ważne jest częste i prawidłowe mycie rąk, a także uświadamianie o tym pracowników.
Warto myć ręce m.in.:
- po powrocie do domu;
- po skończonej pracy;
- po skorzystaniu z toalety;
- po kichaniu, kasłaniu, czyszczeniu nosa;
- po kontakcie ze zwierzętami i przedmiotami takimi jak kuweta, smycz, zabawki zwierzęcia;
- po opróżnieniu kosza na śmieci;
- po trzymaniu pieniędzy;
- przed zabiegami pielęgnacyjnymi i po wykonaniu opatrunku (skaleczenie, rana, zmiany skórne);
- przed przystąpieniem do posiłku przed jego przygotowaniem;
- po kontakcie z osobą chorą;
- przed zakładaniem soczewek kontaktowych.
Mycie i dezynfekcja rąk – procedura
Mycie rąk polega na zmyciu z powierzchni skóry rąk zanieczyszczeń organicznych, widocznych zabrudzeń oraz redukcja stałej i przejściowej flory bakteryjnej. Dezynfekcję stosuje się wówczas, gdy wymagany jest najwyższy poziom higieny (ze względu na większe ryzyko zakażenia). Jest to zabieg obowiązkowy m.in. w gabinetach lekarskich, na salach operacyjnych ale również w studiach tatuażu czy salonach fryzjerskich. Dezynfekcja dłoni polega na niszczeniu mikroorganizmów za pomocą specjalnych środków (środki do odkażania są przeważnie na bazie alkoholu).
Higieniczne mycie rąk i higieniczna dezynfekcja rąk
Jest to znormalizowana procedura, którą stosuje się głównie w placówkach służby zdrowia. Do higienicznego mycia rąk używa się środków antyseptycznych. Higieniczna technika mycia i dezynfekcji rąk w pełni eliminuje florę przejściowa, redukuje florę stało i zapobiega zakażeniom przenoszonym drogą kontaktową oraz przez krew.
Instrukcje mycia i dezynfekcji rąk
Istnieją pewne zasady mycia rąk, których warto przestrzegać. Ręce należy myć w ciepłej wodzie przez około 40 – 60 sekund, nie zapominając przy tym o nadgarstkach, kciukach i przestrzeniach między palcami. Do mycia najlepiej używać mydła w płynie – mydła w kostce pozostają przez długi czas wilgotne, a to z kolei jest świetną pożywką dla drobnoustrojów. Najczęstsze błędy przy myciu rąk to niedokładne i zbyt krótkie mycie, używanie wspólnego mydła w kostce, wycieranie rąk wspólnym ręcznikiem wielokrotnego użytku, mycie rąk z zegarkiem i biżuterią na rękach, mycie rąk w zbyt gorącej wodzie.
Schemat mycia rąk wodą i mydłem wg Ayliffe’a
Technika Ayliffe’a jest najlepiej opracowaną i najsuteczniejszą metodą mycia rąk. Technika ta została zatwierdzona w 2009 r. przez Światową Organizację Zdrowia.
- Zmocz dłonie.
- Nanieś odpowiednią dozę płynnego mydła (ok. 3 – 5 ml).
- Dezynfekuj ręce według schematu: każdy etap = pięć ruchów tam i z powrotem:
- pocieranie dłoni o dłoń;
- pocieranie prawej części dłoni o powierzchnię grzbietową lewej dłoni i na odwrót;
- pocieranie grzbietowej powierzchni zgiętych palców jednej dłoni pod zgiętymi palcami drugiej dłoni;
- obrotowe pocieranie kciuka prawej dłoni o wewnętrzną część zaciśniętej lewej dłoni i na odwrót;
- okrężne pocieranie opuszków palców prawej dłoni w zagłębieniu dłoniowym lewej dłoni i na odwrót.
Środki higieny osobistej w miejscu pracy
Zgodnie z przepisami (Kodeks pracy, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny) pracy pracodawca ma obowiązek udostępnić pracownikom odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne (szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustępy, jadalnie, pomieszczenia do wypoczynku pomieszczenia do ogrzewania się pracowników, a także pomieszczenia do prania, odkażania, suszenia i odpylania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej), oraz zapewnić im odpowiednie środki higieny osobistej (np. mydła, ręczniki) – ich ilość i rodzaje powinny być dostosowane do rodzaju i stopnia zanieczyszczenia ciała przy określonych pracach.
Mycie rąk a rodzaj pracy
W zależności od tego, jak „brudząca” jest praca i jak często pracownicy powinni myć ręce, można wyodrębnić kilka grup:
- Pracownicy, którzy kilkukrotnie w ciągu dnia powinni mieć możliwość umycia nieznacznie ubrudzonych rąk i przemycia twarzy. Dotyczy to głównie pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych.
- Pracownicy, w przypadku których konieczne jest usunięcie brudu łatwo zmywalnego z nieosłoniętych części ciała. W tej grupie znajdują się m.in. malarze, zbrojarze, stolarze, murze.
- Pracownicy, którzy w czasie pracy – z uwagi na wymagania produkcji lub przepisów sanitarnych – powinni kilkakrotnie, starannie myć ręce, a także pracownicy, , u których zachodzi potrzeba mycia rąk i twarzy z brudu przylegającego do ciała. Chodzi m.in. o pracowników zakładów gastronomicznych, spawaczy i kierowców pojazdów.
- Pracownicy, u których zachodzi potrzeba mycia rąk, twarzy oraz kończyn dolnych z brudu silnie przylegającego do skóry, a także pracownicy, którzy muszą myć często ręce, ponieważ narażeni są na stykanie się z substancjami trującymi lub mycie rąk jest wymogiem związanym z wykonywanymi czynnościami. Dotyczy to osób zatrudnionych np. w lakierniach lub przy wydawaniu niepakowanych artykułów spożywczych.
- Pracownicy, u których zachodzi konieczność mycia górnej części ciała (z uwagi na duży stopień zabrudzenia) lub całego ciała (z brudu pochodzącego z substancji łatwo zmywalnych). Chodzi m.in. o pracowników zatrudnionych przy rozbiórce maszyn i obsłudze urządzeń w studzienkach i kanałach ściekowych.
- Pracownicy, w wypadku których – ze względu na duży stopień zabrudzenia lub kontaktu z substancjami trującymi – zachodzi potrzeba mycia całego ciała. To m.in. pracownicy zatrudnieni przy czyszczeniu zbiorników i cystern do przewozu mocnych kwasów czy paliw lub osoby stykające się w pracy z silnymi truciznami.
Instrukcja dezynfekcji rąk – gdzie kupić?
Grafiki ilustrujące prawidłową dezynfekcję rąk i instrukcje mycia rąk (zgodnie z zaleceniami sanepidu) znajdziesz w asortymencie Znakowo.pl. W naszym sklepie oferujemy również znaki BHP i piktogramy przypominające o konieczności mycia i dezynfekcji rąk (tak ważne szczególnie w dobie pandemii COVID-19). Znaki i instrukcje są dostępne w różnych rozmiarach, na trwałej płycie PCV lub folii samoprzylepnej. Zapraszamy do zapoznania się z innymi produktami dostępnymi na naszej stronie, m.in. ze znakami BHP i instrukcjami BHP.
