
Jakie są znaki drogowe dla tramwajów?
Znaki drogowe i sygnalizacja świetlna dla pojazdów szynowych: jak wyglądają i jakie informacje przekazują?
Dodatkowe znaki dla kierujących tramwajami
Znaki i sygnały, które mogą być stosowane na drogach, określa rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych. Znaki dzielą się na kilka kategorii. Każda z nich pełni inną funkcję w organizacji ruchu, a oznacza się je dużymi literami (od A do W). Główne kategorie to: A – znaki ostrzegawcze, B – zakazu, C – nakazu, D – informacyjne, E – kierunku i miejscowości, F – uzupełniające. Oprócz nich w rozporządzeniu uwzględniono również dodatkowe znaki pionowe, wśród nich są m.in. dodatkowe znaki dla kierujących tramwajami.
Znaki drogowe tramwajowe

Wśród dodatkowych znaków dla motorniczych, jakie są wymienione w rozporządzeniu w sprawie znaków i sygnałów drogowych, można wyróżnić znaki dla tramwajów typu AT i BT.
Znaki AT umieszcza się po prawej stronie toru, nad torem przeznaczonym dla danego kierunku albo między torami na słupach sieci trakcyjnej – w odległości od 50 do 200 m od miejsca niebezpiecznego. Zobowiązują one kierujących tramwajami jadących torem, przy którym są umieszczone, do zachowania szczególnej ostrożności.
Znaki BT umieszcza się nad torem lub po prawej stronie toru przeznaczonego dla danego kierunku ruchu.
Znaki tramwajowe typu AT
- Znak AT-1 „sygnalizacja świetlna” – ostrzega o zbliżaniu się do miejsca, w którym ruch tramwajowy kierowany jest za pomocą trójbarwnej sygnalizacji świetlnej.
- Znak AT-2 „sygnalizacja świetlna wzbudzana” – ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania, na którym tramwaj wzbudza wydzieloną dla siebie fazę.
- Znak AT-3 „niebezpieczny zjazd” – ostrzega o znacznym spadku podłużnym toru tramwajowego (o wartości podanej na znaku).
- Znak AT-4 „stromy podjazd” – ostrzega o znacznym wzniesieniu toru tramwajowego (o wartości podanej na znaku).
- Znak AT-5 „ruch bezkolizyjny” – ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania z sygnalizacją świetlną, na którym skręcający motorniczy, opuszczając skrzyżowania, ma obowiązek ustąpienia pierwszeństwa uczestnikom ruchu, którzy poruszają się w kierunku na wprost.





Znaki tramwajowe typu BT
- Znak BT-1 „ograniczenie prędkości” – wyraża zakaz przekraczania prędkości określonej na znaku liczbą kilometrów na godzinę przez motorniczego jadącego torem, przy którym znak ten jest umieszczony. Zakaz obowiązuje od miejsca umieszczenia znaku do najbliższego skrzyżowania (rozwidlenia) torów lub miejsca ustawienia znaku BT-2.
- Znak BT-2 „koniec ograniczenia prędkości” – odwołuje zakaz wyrażony znakiem BT-1.
- Znak BT-3 „blokada zwrotnicy” – wyraża zakaz wjazdu kierującego tramwajem pod urządzenie sterujące zwrotnicą, aż poprzedni tramwaj nie opuści zwrotnicy.
- Znak BT-4 „stop – zwrotnica eksploatowana jednostronnie” – wyraża zakaz wjazdu kierującego tramwajem na zwrotnicę bez zatrzymania się przed zwrotnicą i obowiązek sprawdzenia, czy położenie iglicy jest prawidłowe.




Inne znaki dla tramwajów
Warto dodać, że oprócz znaków podanych w rozporządzeniu przy torowiskach można spotkać się również z innymi tabliczkami – oznakowanie leży w gestii poszczególnych zarządców infrastruktury tramwajowej. Znaki mogą więc różnić się w zależności od miasta, jednak w praktyce w większości przypadków stosuje się bardzo podobne oznakowanie. Stosowane przez operatorów znaki tramwajowe mogą mieć charakter informacyjny, np. znak DT-5 „punkt zasilający”, wyrażać nakazy, np. znak CT-1 „izolator sekcyjny”, lub przekazywać inne istotne informacje.











Sygnalizacja świetlna dla tramwajów
Zgodnie z przepisami do nadawania sygnałów dla kierujących tramwajami przeznaczone są dwukomorowe sygnalizatory ogólne ST i kierunkowe STK. Dopuszcza się także wykorzystywanie sygnalizatorów SB (bez tabliczki BUS) przeznaczonych dla kierujących autobusami. Mogą być także stosowane sygnały kierunkowe STT, które mają postać kombinacji dwóch lub trzech białych punktów.
Sygnały świetlne dla kierujących tramwajami są barwy białej.

Sygnały na sygnalizatorach ST, STK i SB:
- w kształcie kreski pionowej – zezwolenie na wjazd za sygnalizator;
- w kształcie kreski pionowej migający (ST, STK) lub dwóch kropek rozmieszczonych poziomo (SB) – zakaz wjazdu za sygnalizator (zakaz nie dotyczy kierujących pojazdami, które w chwili rozpoczęcia nadawania tego sygnału były tak blisko sygnalizatora, że nie mogłyby być zatrzymane bez gwałtownego hamowania; sygnał oznacza, że za chwilę zapali się sygnał w kształcie kreski poziomej);
- w kształcie kreski poziomej – zakaz wjazdu za sygnalizator.
Sygnały kierunkowe nadawane przez sygnalizatory STK dotyczą tylko kierunku wskazanego strzałką.
Znaki drogowe dla tramwajów – FAQ

Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych określa 9 znaków dla kierujących tramwajami (AT-1, AT-2, AT-3, AT-4, AT-5, BT-1, BT-2, BT-3, BT-4). Dodatkowo poszczególni operatorzy mogą stosować własne oznakowanie.
Zarządcy infrastruktury tramwajowej mogą stosować własne oznakowanie, a więc znaki mogą różnić się w zależności od miasta. W praktyce najczęściej wykorzystuje się takie same (lub podobne) tablice.