Oświetlenie przejść dla pieszych i opinie o lampach ulicznych solarnych – czym skutecznie doświetlić przestrzeń?
Właściwe oświetlenie jest ważnym elementem wpływającym na poprawę bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych. Jakie kryteria powinny spełniać latarnie montowane przy zebrach? Czy na przejściach sprawdzą się lampy solarne uliczne i solarno-wiatrowe? Jakie mają opinie i czy jest to dobra inwestycja?
Przejście dla pieszych z założenia powinno być miejscem, w którym można bezpiecznie przekroczyć ulicę. Tymczasem okazuje się, że zebra jest jednym z najniebezpieczniejszych miejsc na drodze. Według statystyk udostępnionych przez Komendę Główną Policji główną przyczyną potrąceń pieszych z winy kierujących jest nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych. Warto przypomnieć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami pierwszeństwo przed pojazdem mają nie tylko osoby znajdujące się na przejściu, ale również dopiero na nie wchodzące. Dlaczego na zebrach dochodzi do tylu wypadków? Jednym z powodów jest brak lub niedostateczne oświetlenie przejść. Problem nasila się zwłaszcza w miesiącach jesienno-zimowych, kiedy szybko robi się ciemno. Trzeba bowiem uświadomić sobie, że po zmroku, w nieoświetlonych miejscach kierowca jest w stanie dostrzec pieszego dopiero z odległości ok. 40 metrów. To często zbyt późno na prawidłową reakcję, szczególnie gdy pojazd porusza się z nadmierną prędkością. Widoczność znacznie poprawiają elementy odblaskowe, ale ich noszenie konieczne jest jedynie poza obszarem zabudowanym.
Przejścia dla pieszych – oznakowanie i przepisy
Według definicji zawartej w Kodeksie drogowym termin „przejście dla pieszych” oznacza powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska przeznaczoną do przechodzenia przez pieszych i oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi. W celu oznakowania przejścia stosuje się znak informacyjny D-6, a jego powierzchnię wyznacza znak poziomy P-10, tzw. „zebra”. Miejsca przeznaczone do przejeżdżania rowerzystów w poprzek drogi oznacza się znakiem pionowym D-6a i znakiem poziomym P-11, natomiast przejścia dla pieszych i przejazdy dla rowerzystów – znakami D-6b, P-10 i P-11.
Jeśli przejście może nie być widoczne odpowiednio wcześnie przez kierujących pojazdami lub ze względów bezpieczeństwa konieczne jest ostrzeżenie o przejściu, przed zebrą umieszcza się znak ostrzegawczy A-16.
Zgodnie z przepisami szerokość przejścia dla pieszych wynosi 4 m, chociaż dopuszczalne są odstępstwa od tej reguły. W obszarze zabudowanym przejścia mogą być węższe, przy czym ich szerokość nie może być mniejsza niż 2,5 m. Przy wyznaczaniu przejścia dla pieszych należy uwzględnić natężenie i strukturę rodzajową ruchu pieszych oraz warunki, w jakich odbywa się ruch pieszych i pojazdów. Jeśli ze względu na warunki jest to zasadne, można zwiększać szerokość przejścia – zebra nie może być jednak szersza niż 16 m.
Gdzie konieczne jest oświetlenie uliczne?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie droga ze względów bezpieczeństwa powinna być oświetlona w szczególności:
- gdy przebiega przez obszar oświetlony i występuje zagrożenie olśnienia uczestników ruchu;
- w obrębie węzła lub skrzyżowania, jeśli jedna z krzyżujących się dróg jest oświetlona;
- na skrzyżowaniu z drogą klasy S;
- na skrzyżowaniu typu rondo;
- na skrzyżowaniu skanalizowanym z wyspami na krawężnikach (na drogach klasy GP);
- między odcinkami oświetlonymi – jeśli długość odcinka nie przekracza 500 ml
- na odcinku przyległym do obiektu mostowego – jeśli obiekt jest oświetlony;
- w obrębie miejsca poboru opłat;
- na ulicy klasy S;
- na jednojezdniowej ulicy o czterech i większej liczbie pasów ruchu;
- na skrzyżowaniu na terenie zabudowy, przy którym znajdują się budynki użyteczności publicznej, przystanki komunikacji zbiorowej;
- w obrębie przejścia dla pieszych i dojścia do przystanków komunikacji zbiorowej na terenie zabudowy.
Normy dla oświetlenia ulicznego
Oświetlenie drogowe musi spełniać odpowiednie wymagania. W Polsce regulują to następujące normy i raport techniczny międzynarodowych organizacji oświetleniowych:
- CEN/TR 13201-1:2016-02 Oświetlenie dróg – Część 1: Wytyczne dotyczące wyboru klas oświetlenia;
- PN-EN 13201-2:2016-03 Oświetlenie dróg – Część 2: Wymagania eksploatacyjne;
- PN-EN 13201-3:2016-03 Oświetlenie dróg – Część 3: Obliczenia parametrów oświetleniowych;
- PN-EN 13201-4:2016-03 Oświetlenie dróg – Część 4: Metody pomiaru efektywności oświetlenia;
- PN-EN 13201-5:2016-03 Oświetlenie dróg – Część 5: Wskaźniki efektywności energetycznej.
Oświetlenie przejść dla pieszych powinno charakteryzować się m.in. odpowiednim natężeniem, luminacją i barwą. Nie może powodować olśnienia uczestników ruchu. Ważne, by latarnia równomiernie oświetlała całą powierzchnię zebry, strefę oczekiwania oraz dojście do przejścia. Światło latarni powinno umożliwić kierującym pojazdami właściwą orientację co do sytuacji drogowej i zapewnić widoczność sylwetki pieszego z odpowiedniej odległości. Pieszym natomiast oświetlenie powinno umożliwić obserwację przejścia, jego otoczenia i zbliżających się pojazdów.
Gdzie sprawdzą się lampy solarne i wiatrowo-solarne? Jakie są ich zalety?
Opinie o ulicznych lampach solarnych i hybrydowych (solarno-wiatrowych) są jednoznaczne. To nowoczesne, ekologiczne i ekonomiczne rozwiązanie będące ciekawą alternatywą dla tradycyjnego oświetlenia ulicznego. W odróżnieniu od zwykłych latarni są całkowicie autonomiczne. Dzięki zamontowanym panelom solarnym i turbinom wiatrowym same wytwarzają energię elektryczną (z promieni słonecznych i z wiatru). Nie muszą być podłączone do innego źródła zasilania. To doskonałe rozwiązanie szczególnie w miejscach, w których brakuje odpowiedniej infrastruktury, a podłączenie do sieci energetycznej generowałoby zbyt duże koszty. Brak konieczności poboru prądu z odrębnego źródła to również niższe koszty eksploatacji latarni oświetlającej przejście dla pieszych. Lampy gotowe są do pracy zaraz po ich zainstalowaniu. Wyposażone są w czujniki zmierzchowe, które uruchamiają oświetlenie, gdy zaczyna robić się ciemno, i wyłączają je, gdy jest już odpowiednio jasno. Warto również podkreślić, że latarnie wyposażone są w akumulatory gromadzące energię elektryczną, co oznacza, że mogą pracować i dawać odpowiednie oświetlenie również przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych (duże zachmurzenie, brak wiatru) – nawet do kilkunastu dni.
Nie tylko odpowiednie oświetlenie – jakie rozwiązania wpływają na poprawę bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych?
Doświetlenie przejść dla pieszych jest jednym z kluczowych elementów pozwalających poprawić bezpieczeństwo osób przechodzących przez jezdnię. Jakie jeszcze rozwiązania warto wdrażać?
Oznakowanie aktywne
O zbliżaniu się do przejścia dla pieszych informuje znak D-6. Aby poprawić widoczność znaku i szybciej ostrzec kierowców, że powinni zwolnić i zachować szczególną ostrożność, można stosować oznakowanie aktywne. Takie rozwiązanie bardzo dobrze sprawdza się m.in. w miejscach często uczęszczanych przez dzieci i w miejscach niebezpiecznych, w których często dochodzi do potrąceń pieszych. Tarcza znaku aktywnego wyposażona jest w pomarańczowe światła ostrzegawcze. Detektor wykrywa pieszych znajdujących się w pobliżu zebry, co uruchamia pulsacyjne pomarańczowe światło widoczne z dużej odległości. Warto wiedzieć, że do montażu oznakowania aktywnego mogą być przystosowane lampy solarne i solarno-wiatrowe.
Radarowe wyświetlacze prędkości
Innym rozwiązaniem wpływającym na poprawę bezpieczeństwa pieszych jest montaż w okolicach przejść radarowych wyświetlaczy prędkości. Zamontowany czujnik dokonuje pomiaru rzeczywistej prędkości, z jaką porusza się pojazd, a wynik pojawia się na czytelnej tablicy. Jeśli kierowca jedzie przepisowo, wyświetla się on na zielono i często towarzyszy mu napis „DZIĘKUJĘ”. Jeśli natomiast pojazd porusza się z nadmierną prędkością, pomiar wyświetla się na czerwono, a dodatkowo pojawia się napis „ZWOLNIJ”. Obserwacje wskazują, że kierowcy, widząc taki komunikat, zdejmują nogę z gazu.
Progi zwalniające i podrzutowe
Progi zwalniające liniowe i podrzutowe to urządzenia BRD w formie poprzecznego wygarbienia na jezdni, które wymuszają na kierowcach powolną jazdę. Przejechanie przez taki próg z nadmierną prędkością powoduje dyskomfort i może nawet spowodować uszkodzenie auta. Urządzenia uspokajają ruch i zwiększają bezpieczeństwo na drodze, nie mogą być jednak montowane na wszystkich drogach. Zazwyczaj stosowane są w miejscach, w których występuje wzmożony ruch pieszych, na osiedlowych uliczkach czy w pobliżu szkół.
