Oznakowanie drzwi PPOŻ: jakie znaki są niezbędne i co mówią przepisy?
Znaki ochrony przeciwpożarowej są jednym z podstawowych elementów wyposażenia budynków użyteczności publicznej i zakładów pracy. W sytuacji kryzysowej pozwalają szybciej zlokalizować sprzęt gaśniczy i inne, istotne dla akcji ratunkowej urządzenia. Jak powinno wyglądać oznakowanie drzwi ppoż?
Drzwi przeciwpożarowe – co to jest?
Drzwi przeciwpożarowe zaliczają się, według rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r., do urządzeń ppoż, czyli urządzeń, których celem jest zapobieganie powstawania, wykrywanie, a także zwalczanie pożarów lub ograniczania jego skutków.
Czym właściwie są drzwi przeciwpożarowe i jak można je zdefiniować?
To drzwi o określonej odporności ogniowej, stosowane w ramach systemu ochrony ppoż., aby ograniczyć rozprzestrzenianie się ognia i dymu pomiędzy oddzielnymi pomieszczeniami konstrukcji. Montowane są najczęściej w budynkach użyteczności publicznej (np. urzędy, szkoły, szpitale, centra handlowe, kina), biurowcach, budynkach przemysłowych (hale produkcyjne, magazyny). Dzięki temu, że stanowią barierę dla dymu i ognia, umożliwiają bezpieczną ewakuację z budynku. Mogą być zrobione z różnych materiałów, na rynku dostępne są m.in. drzwi przeciwpożarowe aluminiowe, stalowe czy drewniane. Drzwi przeciwpożarowe mogą posiadać wmontowane mechanizmy, które w razie pożaru np. zamykają lub otwierają drzwi.
Wymagania dla drzwi ppoż określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r., a także normy europejskie, m.in. EN 16034.
Strefy pożarowe i elementy wydzielające poszczególne strefy
Wydzielenie stref pożarowych należy do działań z zakresu biernej ochrony przeciwpożarowej. To wszelkie rozwiązania, np. konstrukcyjne, chroniące przed powstawaniem i rozprzestrzenianiem ognia i które w razie pożaru mogą oddzielić strefy objęte ogniem od innych części budynku.
Strefę pożarową stanowi budynek lub część budynku wydzielona od innych budynków lub jego części elementami oddzielenia pożarowego (ścianami, stropami) lub pasami wolnego terenu. Ściany i strony stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a występujące w nich otwory – obudowane przedsionkami przeciwpożarowymi lub zamykane za pomocą drzwi przeciwpożarowych bądź innego zamknięcia przeciwpożarowego.
W zależności od klasy odporności pożarowej budynku ściany oraz stropy, będące elementem wydzielającym poszczególne strefy pożarowe, powinny charakteryzować się odpowiednią wytrzymałością na działanie wysokiej temperatury i dymoszczelnością.
Występują następujące klasy odporności ścian i stropów: REI 30, REI 60, REI 120 i REI 240. O czym mówią takie oznaczenia?
- R – nośność ogniowa (odporność elementu konstrukcyjnego na oddziaływanie ognia przez określony czas);
- E – szczelność ogniowa (wytrzymałość elementu oddzielającego do wstrzymania ognia z jednej strony, bez przeniesienia na stronę nienagrzewaną)
- I – izolacyjność ogniowa (zdolność ograniczenia przyrostu temperatury na powierzchni nienagrzewanej).
- 30, 60, 120, 240 – minimalny czas, w którym elementy oddzielające utrzymują swoje parametry (wyrażony w minutach).
Klasy odporności drzwi przeciwpożarowych
Również drzwi przeciwpożarowe powinny mieć odpowiednią klasę odporności. Klasyfikowane są w zależności od tego, jaką mają szczelność i izolacyjność ogniową.
Przykładowe klasy odporności drzwi:
- EI 60,
- EI 60,
- EI 120.
Analogicznie, jak w przypadku ścian i stropów, liczba następująca po symboli literowym oznacza, ile minut dane drzwi są w stanie zapewnić ochronę przed rozprzestrzenianiem się ognia.
Oznaczenia drzwi mogą mieć dodatkowe symbole: S wskazuje na dymoszczelność drzwi (np. EIS 30, EIS 60), natomiast RC – odporność na włamanie (drzwi przeciwpożarowe mogą być jednocześnie drzwiami antywłamaniowymi).
Drzwi przeciwpożarowe a wyjście ewakuacyjne
Wyjścia ewakuacyjne pozwalają, w razie awarii, pożaru lub innej nieprzewidzianej sytuacji, wydostać się bezpiecznie z pomieszczeń i ewakuować się na zewnątrz budynku, do bezpiecznej strefy. Zgodnie z przepisami wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami, które spełniają określone wymagania (np. dotyczące szerokości, szerokości skrzydeł w drzwiach wieloskrzydłowych czy sposobu otwierania – na zewnątrz / do wewnątrz).
Oznakowanie wyjść ewakuacyjnych
Warto pamiętać, że dla znaków ewakuacyjnych obowiązują w Polsce dwie równoległe normy:
Można więc albo pozostać przy starym oznakowaniu, albo zdecydować się na znaki według normy europejskiej. Najważniejsze jednak, by oznakowanie wskazujące drogi i wyjścia ewakuacyjne, a także sprzęt, który może być istotny dla bezpieczeństwa podczas ewakuacji z budynku, było spójne.
Tabliczki nie powinny budzić wątpliwości co do tego, jak należy poruszać się po drodze ewakuacyjnej i którędy w bezpieczny sposób wydostać się z budynku.
Oznaczenia ppoż
Znaki ochrony przeciwpożarowej mogą mieć kluczowe znaczenie dla przebiegu akcji gaśniczej. Dlatego tak ważne jest prawidłowe umiejscowienie tabliczek z właściwymi piktogramami. Warto wiedzieć, że ich stosowanie nie jest jedynie dobrą wolą, a obowiązkiem.
Znakami zgodnymi z Polskimi Normami powinny być oznakowane:
- drogi i wyjścia ewakuacyjne;
- miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic;
- miejsca usytuowania elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi;
- miejsca usytuowania nasady umożliwiającej zasilanie instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, kurków głównych instalacji gazowej oraz materiałów niebezpiecznych pożarowo;
- pomieszczenia i tereny z materiałami niebezpiecznymi pożarowo;
- drabiny ewakuacyjny, rękawy ratownicze, pojemniki z maskami ucieczkowymi, miejsca zbiórki do ewakuacji (punkty zborne), miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych;
- dźwigi dla straży pożarnej,
- przeciwpożarowe zbiorniki wodne, zbiorniki technologiczne stanowiące uzupełniające źródło wody do celów ppoż, punkty poboru wody, stanowiska czerpania wody;
- drzwi przeciwpożarowe;
- drogi pożarowe;
- miejsca zaklasyfikowania jako strefy zagrożenia wybuchem.
Drzwi przeciwpożarowe – jaki znak?
Znaki ochrony przeciwpożarowej powinny spełniać wymagania normy PN-EN ISO 7010:2012, przy czym stare znaki (zgodne z normą PN-92/N-01256/01) nie tracą ważności i nie trzeba ich wymieniać na nowe.
Dla znaków bezpieczeństwa – Techniczne środki pożarowe obowiązują równolegle dwie normy: PN-92/N-01256/04 oraz PN-EN ISO 7010:2012.
Oznaczenia przeciwpożarowe drzwi
Znak zgodny z normą PN-EN ISO 7010:2012
Znak „drzwi przeciwpożarowe” – techniczne środki pożarowe
- Drzwi przeciwpożarowe, za którymi droga ewakuacyjna prowadzi w lewo.
- Drzwi przeciwpożarowe, za którymi droga ewakuacyjna prowadzi w prawo.
