Oznakowanie maszyn w miejscu pracy
Obsługa różnego rodzaju maszyn, urządzeń technicznych i narzędzi stanowi potencjalne źródło zagrożeń dla pracowników. Aby zmniejszyć ryzyko wypadków i poprawić bezpieczeństwo podczas pracy pracodawca powinien zadbać o odpowiednie oznakowanie maszyn.
Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów BHP wskazuje, że miejsca na terenie zakładu pracy, w których występują zagrożenia, powinny być odpowiednio oznakowane – znakami i barwami według wymagań określonych w Polskich Normach. Tabliczki z piktogramami powinny być zawieszone w dostępnym dla wszystkich i dobrze widocznym miejscu. W jakich konkretnie miejscach powinny się znajdować? Zgodnie z przepisami w najbliższym otoczeniu występującego zagrożenia lub – jeśli zagrożenie ma charakter ogólny – przy wejściu na teren, gdzie występuje. Znaki mogą zatem znajdować się bezpośrednio na maszynach (w takim przypadku doskonale sprawdzą się znaki na folii samoprzylepnej) lub przed wejściem na halę, na której znajdują się urządzenia.
Oznakowanie maszyn a przepisy
O konieczności oznakowania maszyn znakami i barwami bezpieczeństwa mówi rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów BHP. Warto również przywołać rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań BHP w zakresie użytkowania maszyn, zgodnie z którym maszyny wyposaża się:
- w łatwo rozpoznawalne urządzenia służące do odłączania źródeł energii (…),
- znaki ostrzegawcze i oznakowanie konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników.
Oznakowane powinny być również następujące elementy maszyn:
- elementy sterownicze mające wpływ na bezpieczeństwo – zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach,
- urządzenia do odłączania od wszystkich źródeł energii.
Przepisy wskazują również, że wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi powinny być maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie.
Oznakowanie maszyn – przykłady
Zagrożenie przy obsłudze maszyn mogą stwarzać np. hałas, drgania, ostre elementy, ruchome elementy, wysoka temperatura, prąd elektryczny, promieniowanie, nieprawidłowa eksploatacja czy niestosowanie się do zaleceń BHP. Do oznakowania maszyn wykorzystuje się przede wszystkim znaki BHP oraz tablice urządzeń elektrycznych.
- Znaki ostrzegawcze BHP – wskazują na rodzaj zagrożenia związany z danym urządzeniem.
- Znaki nakazu BHP – wskazują środki ostrożności, np. pożądane zachowania, stosowanie ŚOI.
- Znaki zakazu BHP – zakazują określonych zachowań, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa.
- Tablice urządzeń elektrycznych – przekazują informacje lub ostrzeżenia związane z prądem elektrycznym.
- Znaki promieniowania – ostrzegają przed zagrożeniem związanym z promieniowaniem.
