Profilaktyczne posiłki i napoje – kiedy przysługują pracownikom?
Profilaktyczne posiłki i napoje przysługują pracownikom wykonującym prace w określonych warunkach. Kiedy pracodawca powinien je zapewnić?
Kiedy pracodawca musi zapewnić profilaktyczne posiłki i napoje?
Posiłki
Posiłki zawierające ok. 50–55% węglowodanów, 30–35% tłuszczów, 15% białek, o wartości kalorycznej ok. 1000 kcal przysługują pracownikom, którzy wykonują prace pod ziemią oraz prace związane z wysiłkiem fizycznym:
- powodującym w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny powyżej 2000 kcal u mężczyzn i powyżej 1100 kcal u kobiet;
- powodującym w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny powyżej 1500 kcal u mężczyzn i powyżej 1000 kcal u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których utrzymuje się stale temperatura poniżej 10°C lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25°C;
- powodującym w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny powyżej 1500 kcal u mężczyzn i powyżej 1000 kcal u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym (od 1 listopada do 31 marca);
- pod ziemią.
Napoje
Napoje (ciepłe lub gorące, w zależności od warunków wykonywania pracy) przysługują pracownikom zatrudnionym:
- w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25°C;
- w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzujące się wartością siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000;
- przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal u mężczyzn i 1000 kcal u kobiet;
- na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28°C.
Jak wydawane są profilaktyczne napoje i posiłki?
Zgodnie z przepisami posiłki powinny być wydawane w czasie regulaminowych przerw w pracy, natomiast napoje powinny być dostępne w ciągu całej zmiany. Są bezpłatne, ale pracownikowi nie przysługuje za nie ekwiwalent.
Pracodawca powinien zapewnić odpowiednie warunki higieniczno-sanitarne przygotowania i spożywania posiłków oraz napojów. Warto przypomnieć, że zgodnie z przepisami BHP pracodawca musi zapewnić jadalnie, jeśli:
- zatrudnia ponad 20 pracowników,
- zatrudnia mniej niż 20 pracowników, ale są oni narażeni na kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi, promieniotwórczymi, materiałami biologicznie zakaźnymi lub przy pracach szczególnie brudzących.
W jadalni powinny w widocznych miejscach znajdować się napisy lub znaki informujące o zakazie palenia tytoniu.
Jeśli pracodawca nie ma możliwości wydania posiłków może zapewnić w czasie pracy korzystanie z nich w punktach gastronomicznych lub posiłki mogą przyrządzać pracownicy we własnym zakresie z otrzymanych produktów.