Punkt czerpania wody PPOŻ a wymagania, definicja i znaki – co warto wiedzieć?
Punkt czerpania wody ppoż. jest jednym z elementów systemu ochrony przeciwpożarowej. Jakie wymagania musi spełniać i jaki znak wskazuje lokalizację punktu czerpania wody? Sprawdzamy, co na temat punktów czerpania wody mówią przepisy i jaka jest różnica między punktem a stanowiskiem czerpania wody.
Punkt a stanowisko czerpania wody – różnice, definicja
W przepisach ppoż. można spotkać się z dwoma terminami: punkt czerpania wody i stanowisko czerpania wody. Nie są to pojęcia tożsame.
- Punkt czerpania wody to miejsca, w którym dostępna jest woda do celów przeciwpożarowych – jej pobór umożliwia akcję gaśniczą.
- Stanowisko czerpania wody to miejsce wyposażone w odpowiednie urządzenia, które pozwalają na pobieranie wody z punktu czerpania. Na stanowiskach czerpania wody ustawia się taki sprzęt jak pompy pożarnicze.
Źródła wody i punkty czerpania wody do celów przeciwpożarowych
Pobór wody do celów ppoż. jest istotnym elementem działań ratowniczych związanych z przeciwdziałaniem pożarom. Aby móc skutecznie walczyć z pożarem, niezbędne jest zapewnienie odpowiedniej ilości wody o odpowiednim ciśnieniu – temu właśnie służą punkty czerpania wody do celów przeciwpożarowych.
Jednostki osadnicze i różne obiekty, takie jak budynki użyteczności publicznej, budynki mieszkalne, zabudowania gospodarcze, budynki magazynowe i produkcyjne, stacje paliw i stacje gazu płynnego muszą mieć wymagają zapewnienia przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożarów. Wodę do celów ppoż. powinna zapewniać sieć wodociągowa. Jeśli sieć nie zapewnia wymaganej ilości wody, wówczas wykonuje się co najmniej jedno uzupełniające źródło wody. Może to być:
- studnia o wydajności nie mniejszej niż 10 dm3/s;
- punkt czerpania wody przy naturalnym lub sztucznym zbiorniku wodnym o pojemności zapewniającej odpowiedni zapas wody albo na cieku wodnym o stałym przepływie wody nie mniejszym niż 20 dm3/s przy najniższym stanie wód;
- przeciwpożarowy zbiornik wodny spełniający wymagania Polskiej Normy.
Rozporządzenie w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych określa, jaką ilość wody do celów ppoż. powinny zapewniać sieci wodociągowe. Znajdują się w nim również zapisy dotyczące uzupełniających źródeł wody. Zgodnie z tym rozporządzeniem uzupełniające źródła wody powinny umożliwiać pobieranie wody z głębokości nie większej niż 4m (licząc między lustrem wody a poziomem stanowiska czerpania wody) i być wyposażone w:
- studzienkę ssawną lub inne urządzenie umożliwiające pobór wody, zabezpieczone przed zamuleniem i zamarzaniem;
- stanowisko czerpania wody wraz z dojazdem.
Brak źródła wody do celów ppoż. i rozwiązania zastępcze
W sytuacji braku źródła, które zapewniałoby wystarczającą ilość wody do celów ppoż., właściwy miejscowo komendant powiatowy (miejski) PSP może dopuścić na czas określony zastępcze źródło wody. Odbywa się to na wniosek właściciela obiektu, budynku lub terenu.
Źródłami zastępczymi mogą być w szczególności naturalne lub sztuczne zbiorniki wodne, studnie czy cieki wodne – wyposażone w stanowiska czerpania wody z dojazdem. Przepisy wskazują, że źródła zastępcze powinny umożliwiać prowadzenie działań gaśniczych z użyciem sił i środków dostępnych w rejonie działania najbliższej jednostki ochrony przeciwpożarowej.
W szczególnych przypadkach, jeśli spełnienie wymagań związanych z zaopatrzeniem w wodę do celów ppoż. ze względu na warunki lokalne lub uzasadnione są inne rozwiązania, dopuszcza się stosowanie zamiennych rozwiązań, jednak nie mogą one pogarszać warunków ochrony przeciwpożarowej. Odbywa się to na wniosek właściciela, uzgadniając z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim PSP.
Punkt czerpania wody w lesie
Punkt czerpania wody – na taki charakterystyczny, biało-niebieski znak można natknąć się w lesie. Zapewnienie takich punktów na obszarach leśnych pozwala na szybkie dostarczenie wody do miejsc na objętych pożarem. Kwestie zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów, w tym stanowisk czerpania wody, reguluje rozporządzenie w sprawie ochrony ppoż. budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
Zgodnie z nim do obowiązków właścicieli, zarządców lub użytkowników lasów, których lasy samoistnie lub wspólnie tworzą kompleks leśny o powierzchni ponad 300 ha, należy m.in. zapewnienie i utrzymanie źródeł wody do celów ppoż. i oznaczenie stanowisk czerpania wody znakami zgodnymi z Polskimi Normami.
Przepisy wskazują, że źródła wody do celów ppoż. powinny być wyposażone w stanowiska czerpania wody z utwardzoną nawierzchnią, o nośności nie mniejszej niż wymagana dla dojazdów pożarowych.
Stanowisko czerpania wody a wymagania
Stanowiska czerpania wody przy takich źródłach wody do celów ppoż. jak zbiorniki sztuczne, zbiorniki naturalne i cieki wodne, powinny umożliwiać pobieranie wody z głębokości nie większej niż 4 m, mierząc od lustra wody do poziomu stanowiska czerpania wody, z wykorzystaniem autopomp lub motopomp pożarniczych.
Zgodnie z przepisami stanowisko czerpania wody powinno:
- mieć szerokość co najmniej 4 m,
- mieć długość co najmniej 12 m,
- być wykonane w sposób, który umożliwia wjazd, wyjazd i postój samochodu ratowniczo-gaśniczego o długości 12 m.
Jeśli ze względu na lokalne warunki nie jest możliwe wykonanie stanowiska spełniającego powyższe wymagania, dopuszcza się stanowisko o szerokości minimum 3 m i długości minimum 5 m, umożliwiające pobór wody przez zasysanie z wykorzystaniem motopompy przenośnej lub przewoźnej.
Odległość stanowiska czerpania wody od miejsca, w którym pobierana jest woda do celów ppoż., a także przyjęte rozwiązania w zakresie dostępu do tego miejsca powinny umożliwiać pobór wody z wykorzystaniem pożarniczych węży:
- tłoczonych o łącznej długości do 40 m – jeśli przewiduje się tłoczenie wody od źródła bezpośrednio do stanowiska;
- ssawnych o łącznej długości do 7,5 m – jeśli przewiduje się zasysanie wody ze źródła
Jeżeli do poboru wody ze źródła wody do celów ppoż. wykorzystuje się punkt poboru wody z nasadą ssawną służącą do podłączenia pompy pożarniczej z wykorzystaniem pożarniczych węży ssawnych, odległość tego punktu od stanowiska czerpania wody nie powinna być większa niż 2 m. |
FAQ, czyli najczęściej zadawane pytania
Tak, reguluje to rozporządzenie w sprawie ochrony ppoż. budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Zgodnie z nim do obowiązków właścicieli, zarządców lub użytkowników budynków oraz placów składowych i wiat (z wyjątkiem budynków mieszkalnych jednorodzinnych) należy m.in. oznakowanie przeciwpożarowych zbiorników wodnych, zbiorników technologicznych stanowiących uzupełniające źródła wody do celów ppoż. oraz punktu poboru wody i stanowiska czerpania wody. Znaki powinny być zgodne z Polskimi Normami.
Punkt czerpania wody powinien być zlokalizowany w łatwo miejscu łatwo dostępnym dla strażaków i pojazdów gaśniczych. Ważne jest odpowiednie oznakowanie. Powinno być wyraźne i niebudzące wątpliwości, tak aby umożliwiało szybką lokalizację punktu. Oprócz tego, punkty czerpania wody do celów ppoż. powinny zapewniać odpowiednią ilość wody (regulują to przepisy, zależy to m.in. od rodzaju obiektu czy terenu) i być wyposażone we właściwe urządzenia i przyłącza, zawory itp.