Rodzaje znaków drogowych: jaki jest podział oznaczeń drogowych? Z przykładami
Znaki drogowe poziome i pionowe to nieodłączny element dróg. Spotykamy się z nimi na co dzień. Ułatwiają poruszanie się po drogach i zwiększają bezpieczeństwo uczestników ruchu. Jakie są rodzaje i grupy znaków drogowych?
Znaki drogowe pionowe
Znaki drogowe muszą spełniać pewne wymagania. Przepisy dokładnie określają ich wielkość, wymiary i widoczność (np. na różnego rodzaju drogach stosuje się znaki różnych wielkości), barwy i odblaskowość, zasady doboru folii na licach znaków (w zależności od ich lokalizacji), liternictwo i stosowane zapisy, a także wzory barwne.
W załączniku do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. opisane jest także, jakie wymagania powinny spełniać konstrukcje znaków drogowych i jakie są zasady umieszczania znaków na drodze. Warto przy tym wiedzieć, że samodzielne ustawienie, zdjęcie lub niszczenie znaków drogowych jest niedozwolone.
Podział znaków drogowych – kategoria a grupa
Kategorie znaków drogowych mają oznaczenia literowe – od A do W. Znaki należące do poszczególnych kategorii mają te same kształty (z nielicznymi wyjątkami), te same barwy i pełnią te same funkcje, np. znaki kategorii A ostrzegają kierowców przed niebezpieczeństwami występującymi na drodze, a znaki kategorii C nakazują kierowcom określone zachowania bądź manewry.
Podział znaków drogowych pionowych według kategorii
· A – znaki ostrzegawcze;
· B – znaki zakazu;
· C – znaki nakazu;
· D – znaki informacyjne;
· E – znaki kierunku i miejscowości;
· F – znaki uzupełniające;
· T – tabliczki do znaków drogowych;
· W – dodatkowe znaki dla kierujących pojazdami wojskowymi.
Wielkości znaków
Pod pojęciem „grupa znaków” należy rozumieć znaki określonej wielkości. Wyróżniamy znaki:
· wielkie (W) – stosowane na autostradach;
· duże (D) – stosowane na drogach ekspresowych, na drogach dwujezdniowych poza obszarem zabudowanym, na drogach dwujezdniowych w obszarze zabudowanym, na którym dopuszczalna prędkość jest większa niż 60 km/h;
· średnie (S) – stosowane na łącznicach autostrad i dróg ekspresowych, na jednojezdniowych drogach krajowych i wojewódzkich, na drogach powiatowych (z wyjątkiem drogowskazów tablicowych);
· małe (M) – stosowane na drogach gminnych, a także na drogach powiatowych (drogowskazy tablicowe);
· mini (MI) – stosowane na słupkach przeszkodowych i tablicach kierujących, na drogach w obszarze zabudowanym, gdy warunki drogowe nie pozwalają na zastosowanie znaków większych lub gdyby zastosowanie znaków większych pogorszyłoby warunki widoczności pieszych na przejściu dla pieszych, a także na wąskich uliczkach zabytkowych miast.
Rodzaje, znaczenie i nazwy znaków drogowych
Znaki kategorii A ustawia się, aby uprzedzić kierujących pojazdami, że zbliżają się do miejsca na drodze, w którym występuje niebezpieczeństwo i w związku z tym należy zachować szczególną ostrożność.
Znaki ostrzegawcze mogą występować w miejscach, gdzie niebezpieczeństwo występuje stale (np. niebezpieczny zakręt, przejazd kolejowy) lub tylko okresowo, np. w zależności od pory dnia lub roku.
Przykłady znaków ostrzegawczych
Znaki drogowe kategorii B stanowią podstawową kategorię znaków, którymi wyraża się ustalenia dotyczące organizacji ruchu.
Ustawiając je na drodze, można np. ograniczyć ruch pojazdów, zabronić wykonywania określonych manewrów lub wprowadzić zakaz wyprzedzania. Dla niektórych znaków kategorii B ustalono znaki uchylające zakazy.
Przykłady znaków zakazu
Znaki kategorii C stosuje się w celu wskazania:
· wymaganego sposobu jazdy na skrzyżowaniu lub innym miejscu, w którym występuje możliwość zmiany kierunku jazdy (znaki od C-1 do C-12);
· obowiązku korzystania przez określonych uczestników ruchu z przeznaczonej dla nich drogi (znaki C-13 i C-16);
· obowiązującej na drodze minimalnej prędkości (znak C-14);
· nakazanego kierunku jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi;
· obowiązku używania łańcuchów przeciwpoślizgowych.
Przykłady znaków nakazu
Znaki z kategorii D informują kierowców pojazdów o rodzaju drogi i sposobie korzystania z niej, a takżę o obiektach znajdujących się przy drodze lub w jej pobliżu.
Przykłady znaków informacyjnych
Znaki kierunki i miejscowości wskazują kierowcom np. jak dojechać do danych miejscowości lub różnych obiektów. Informują również o przebiegu dróg i ich numerów.
Wśród znaków tej kategorii wyróżniamy:
- tablice przeddrogowskazowe,
- drogowskazy,
- tablice kierunkowe,
- tablice szlaku drogowego,
- znaki z numerem drogi,
- znaki miejscowości,
- tablice węzła drogowego,
- tablice oznaczające dzielnice miast
- i znaki samochodowych szlaków turystycznych.
Przykłady znaków kierunku i miejscowości
Znaki uzupełniające przekazują uczestnikom ruchu dodatkowe informacje, które ułatwiają orientację w terenie (znaki od F-1 do F-4) lub uprzedzają o zakazach lub niebezpieczeństwach występujących za skrzyżowaniem (znaki F-5 i F-6). Mogą również wskazywać na sposób poruszania się po drodze (znaki od F-7 do F-14).
Niektóre znaki kategorii F są uzupełnieniem innych znaków przekazujących podstawowe ustalenia organizacji ruchu i nie są stosowane jako znaki samodzielne (np. znak F-5, znak F-7).
Przykłady znaków uzupełniających
Tabliczki umieszczane są pod znakami i uzupełniają treść znaku, z którym występują. Mogą np. informować kierowców, na jakim odcinku występuje niebezpieczeństwo wyrażone znakiem ostrzegawczym.
Przykłady tabliczek do znaków drogowych
Znaki dodatkowe
Oprócz podstawowych znaków pionowych stosuje się również inne symbole i oznaczenia.
Dodatkowe znaki dla kierujących tramwajami
Przykłady
Dodatkowe znaki szlaków rowerowych
Dodatkowe znaki dla kierujących pojazdami wojskowymi (W)
Znaki z kategorii W można stosować na stałe lub doraźnie. Ustawiane są na drogach, na których ze względu na częste wykorzystywanie przez pojazdy wojskowe istnieje konieczność wskazania klasy obiektów mostowych występujących na drodze lub wymiarów pojazdów wojskowych, które mogą przejechać przez obiekty mostowe lub tunele znajdujące się na tej drodze.
Rozróżniamy następujące rodzaje znaków z kategorii W:
· znaki wskazujące klasę obciążenia mostu (w kształcie koła);
· znaki wskazujące wymiary skrajni obiektu (w kształcie prostokąta).
Przykłady
Dodatkowe znaki przed przejazdami kolejowymi (G)
Słupki wskaźnikowe G1a – Gaf
Znak „sieć pod napięciem”
Krzyż św. Andrzeja
Oznakowanie poziome na drogach
Oznakowanie poziome stosuje się w celu:
· zwiększenia bezpieczeństwa uczestników ruchu i innych osób znajdujących się na drodze;
· usprawnienia ruchu pojazdów i ułatwienia korzystania z drogi.
Znaki poziome mogą występować samodzielnie lub w powiązaniu ze znakami pionowymi. Umożliwiają one przekazywanie kierującym pojazdami informacji o przyjętym sposobie prowadzenia ruchu – nawet tam, gdzie zastosowanie innego rodzaju oznakowania drogowego mogłoby być niewystarczające lub wręcz niemożliwe.
Wymagania dla znaków poziomych
Oznakowanie poziome powinno charakteryzować się:
· dobrą widocznością w ciągu całej doby;
· wysokim współczynnikiem odblaskowości, również w warunkach dużej wilgotności, np. podczas opadów deszczu;
· zachowaniem minimalnych parametrów odblaskowości w całym okresie użytkowania;
· odpowiednią szorstkością zbliżoną do szorstkości nawierzchni, na której jest umieszczone;
· odpowiednim okresem trwałości;
· odpornością na ścieranie i zabrudzenia;;
· szybką metodą aplikacji, uwzględniającą również wymogi ekologiczne.
Podział oznakowania poziomego
Ze względu na kształt i funkcje oznakowanie poziome dzieli się na znaki podłużne i poprzeczne, strzałki, znaki uzupełniające, punktowe elementy odblaskowe.
- Znaki podłużne to linie równoległe do osi jezdni lub odchylone od niej pod niewielkim kątem. Linie te mogą być pojedyncze (przerywane lub ciągłe) lub podwójne (ciągłe z przerywanymi, ciągłe lub przerywane). Znaki podłużne obejmują linie segregacyjne i krawędziowe.
- Strzałki stosowane są w celu lepszego zorientowania kierujących pojazdami o zasadach korzystania z pasów ruchu, na których się znajdują. Dzięki temu można usprawnić ruch i poprawić bezpieczeństwo na drodze. Rozróżniamy strzałki kierunkowe i naprowadzające.
- Znaki poprzeczne stosuje się w celu oznaczenia miejsc przeznaczonych do ruchu pieszych i rowerzystów w poprzek drogi, miejsc wymagających zatrzymania pojazdów oraz miejsc lokalizacji progów zwalniających.
- Znaki uzupełniające to grupa znaków o różnych kształtach wymiarach i przeznaczeniu. Dopełniają podstawowe oznakowanie poziome. Wśród znaków uzupełniających możemy wyróżnić symbole, napisy, linie przystankowe, stanowiska i pasy postojowe, powierzchnie wyłączone z ruchu oraz symbole znaków pionowych.