Teren monitorowany: jaką tabliczkę wykorzystać i co mówią przepisy?
Monitoring jest jednym z popularniejszych rozwiązań stosowanych w celu zabezpieczenia mienia i poprawienia bezpieczeństwa. Czy obiekt monitorowany musi być oznakowany tabliczką? Co mówią na ten temat przepisy?
Uwaga! Teren monitorowany – gdzie wykorzystuje się monitoring?
Z monitoringiem można spotkać się w różnych miejscach. Coraz częściej kamery obserwują nas w miejscach publicznych, w urzędach, w komunikacji publicznej i na ulicach. Montowane są w szkołach, w galeriach handlowych, w punktach usługowych, w pubach i w klubach. Ich głównym zadaniem jest poprawa bezpieczeństwa w przestrzeni miejskiej. Rozwiązanie wykorzystywane jest również przez właścicieli firm. System kamer pozwala obserwować nie tylko tereny należące do danego przedsiębiorstwa, np. parkingi, składy materiałów, wyjścia z budynków i magazynów, ale również to, co dzieje się wewnątrz zakładu pracy.
Systemy CCTV montowane są na zewnątrz budynków, aby odstraszyć potencjalnych złodziei, minimalizują także ryzyko dewastacji – w razie włamania czy kradzieży obraz zarejestrowany przez kamery ułatwia identyfikację sprawców. Monitoring przemysłowy umożliwia także kontrolę pracowników i zabezpieczenie firmowego mienia. Na instalację kamer coraz częściej decydują się również spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe, a także właściciele prywatnych posesji.
Monitoring prywatnej posesji – czy to legalne?
Monitoring domu i prywatnej posesji to jedno z rozwiązań, które pozwala lepiej chronić swój dobytek.
Czy w świetle prawa i przepisów RODO można legalnie zamontować kamerę na swoim domu? W miarę jasna wydaje się sytuacja, gdy kamera zamontowana na domu rejestruje jedynie to, co dzieje się na przyległym do niego terenie prywatnym. Przepisy, a także RODO tego nie zabraniają.
Zgodnie z zapisami znajdującymi się w art. 2 ust. 2 lit. c Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) przepisy tego rozporządzenia nie mają zastosowania do przetwarzania danych osobowych przez osobę fizyczną w ramach czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze. Inaczej wygląda sytuacja, jeśli zasięg kamer wykracza poza posesję lub zasięg kamer wykracza poza posesję, jednocześnie obejmując teren należący do sąsiada (np. jego drzwi do domu, bramę wjazdową, podwórko).
Kamera obejmująca teren poza posesją – czy w takiej sytuacji musi być umieszczona tabliczka „obiekt monitorowany” na prywatnej posesji?
Przepisy nie zabraniają montowania kamer na swoim domu i na terenie swojej posesji. Dozwolone jest również monitorowanie osób trzecich przebywających w naszym domu lub na naszym terenie. Kamery mogą więc obserwować pracę np. opiekunki do dziecka lub ekipy remontowej. Jeśli jednak takie osoby zatrudnione są na umowę o pracę, zastosowanie mają zapisy Kodeksu pracy. Warto również wiedzieć, że nagrań z monitoringu domowego nie można upubliczniać w Internecie, nawet jeśli zarejestrowana osoba trzecia dopuściła się np. kradzieży.
Sytuacja komplikuje się, jeśli zasięg kamer obejmuje teren poza posesją. Warto wiedzieć, czy i kiedy trzeba mieć tabliczkę „obiekt monitorowany”, a kiedy taka tabliczka może nie wystarczyć, aby legalnie prowadzić monitoring. Warto przeanalizować dwie sytuacje.
Kamera obejmuje posesję sąsiada
Zgodnie z art. 23 Kodeksu cywilnego dobra osobiste człowieka, w tym m.in. wizerunek, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Najważniejsze wytyczne dotyczące monitoringu wizyjnego prywatnych posesji wyszczególnione zostały na stronie UODO. Nawet jeśli zainstalowane kamery mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa, monitorowanie posesji sąsiadów może zostać uznane za naruszenie ich prywatności.
Potwierdza to także orzecznictwo sądowe, np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 sierpnia 20016 r. (sygn. akt VI ACa 839/15). Chociaż Sąd Okręgowy nie stwierdził naruszenia dóbr osobistych strony powodowej (kamery zamontowane na terenie pozwanego obejmowały również sąsiadującą nieruchomość), Sąd Apelacyjny wydał wyrok na jej korzyść. W uzasadnieniu odrzucony został argument dotyczący poprawy bezpieczeństwa dzięki prowadzonemu przez pozwanego monitoringowi. Jednocześnie Sąd Apelacyjny dopatrzył się naruszenia dóbr osobistych, wskazując, że sytuacja związana z implikowała dyskomfort po stronie powoda. Zdaniem Sądu łączyło się to z ograniczeniem aktywności na części nieruchomości, rezygnacji ze swobodnych strojów, nieskrępowanego spożywania posiłków, prowadzenia życia rodzinnego, podejmowania tam gości, a nawet czytania korespondencji, której logo mogło być widoczne w oku kamery.
Kamera obejmuje teren poza posesją (np. przylegającą ulicę przy bramie wjazdowej, chodnik), ale nie obejmuje posesji sąsiadów
Jak przeczytamy w serwisie UODO, kamery monitoringu nie mogą być wykorzystywane do obserwowania ludzi w sytuacjach, które naruszałyby ich prywatność, a jak wskazuje orzecznictwo sądowe – nie powinny również być ustawione w sposób, który umożliwia obserwację innych nieruchomości. Przyjrzyjmy się, co w sytuacji, gdy kamera z prywatnej posesji obejmuje przestrzeń publiczną. Przede wszystkim w takim przypadku tracą zastosowanie zapisy RODO, a konkretnie art. 2 ust. 2 lit. C – monitoring nie jest wówczas przetwarzaniem danych w ramach czynności o charakterze osobistym lub domowym. Oznacza to, że osoby, które mogą być zarejestrowane okiem kamery, muszą być o tym poinformowane. Niezbędna będzie więc tabliczka „teren monitorowany”.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie danych osobowych na tablicy ostrzegającej o obszarze objętym monitoringiem muszą znajdować się informacje dotyczące:
- administratora danych (dane kontaktowe osoby, do której należy teren monitorowany),
- celu przetwarzania danych,
- okresu przechowywania nagrań.
Tablica ostrzegająca o tym, że obiekt i teren są monitorowane, powinna dodatkowo wskazywać podstawę prawną przetwarzania danych, podawać informacje na temat praw osób rejestrowanych i informować o możliwości złożenia skargi. Warto również uwzględnić wszelkie informacje, które mogłyby zaskoczyć osoby monitorowane.
Monitoring w pracy – przepisy
Kodeks pracy dopuszcza możliwość zainstalowania na terenie pracy systemu monitoringu.
Art. 221 § 1: Jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników lub ochrony mienia lub kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca może wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy lub terenem wokół zakładu pracy w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring).
Obiekt monitorowany a tabliczka. Czy trzeba poinformować pracowników o monitoringu?
Pracodawca ma obowiązek poinformować pracowników o wprowadzeniu monitoringu nie później niż 2 tygodnie przed jego uruchomieniem. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy należy poinformować go o celu, zakresie oraz sposobie zastosowania monitoringu.
Jeśli na terenie zakładu pracy wprowadzony został monitoring, pracodawca musi oznaczyć pomieszczenia i teren, który znajduje się pod obserwacją kamer. Znak „obiekt monitorowany” powinien znajdować się w widocznym miejscu i być czytelny. Powinien pojawić się nie później niż jeden dzień przed uruchomieniem systemu monitoringu.
Gdzie monitoring jest zabroniony?
System monitoringu w miejscu pracy nie może obejmować pomieszczeń udostępnianych zakładowej organizacji związkowej. Nie wolno również umieszczać kamer w pomieszczeniach sanitarnych, szatniach, palarniach i na stołówkach pracowniczych – chyba że stosowanie monitoringu niezbędne jest do zapewnienia bezpieczeństwa mienia pracowników, ochrony mienia, kontroli produkcji lub zachowania tajemnicy informacji.
Monitoring nie może jednak naruszać godności ani innych dóbr osobistych pracownika, dlatego w takiej sytuacji wskazane jest zastosowanie technik uniemożliwiających rozpoznanie przebywających w tych pomieszczeniach osób. Zgodnie z Kodeksem pracy monitoring pomieszczeń sanitarnych wymaga uzyskania zgody zakładowej organizacji związkowej, a jeśli u danego pracodawcy nie działa taka organizacja – zgody przedstawicieli pracowników wybranych w trybie przyjętym u tego pracodawcy.
Tabliczki „obiekt monitorowany” na Znakowo.pl
Teren monitorowany powinien być odpowiednio oznakowany. Ważne, by tabliczka umieszczona na zewnątrz budynku była odporna na uszkodzenia mechaniczne i niekorzystne warunki atmosferyczne. Doskonale sprawdzą się tabliczki z lekkiego i trwałego PCV, które możesz zamówić w sklepie Znakowo.pl. Na naszej stronie znajdziesz również naklejki „obiekt monitorowany”. Są łatwe w aplikacji, będą dobrym rozwiązaniem do oznakowania obszarów objętych monitoringiem wewnątrz budynków.
Potrzebujesz innego oznakowania niż tabliczki informujące o monitoringu? Sprawdź również:
