Zasady doboru gaśnic
Dobór sprzętu gaśniczego do budynków mieszkalnych lub biurowych nie należy do najprostszych czynności, aby spełnić wszystkie wymagania prawne i bezpieczeństwa.
W tym momencie na rynku dostępnych jest wiele rodzajów gaśnic, które są pierwszym i najważniejszym podręcznym sprzętem gaśniczym, w jaki powinna być wyposażona każda budowla. Dobór tego typu sprzętu jest regulowany odpowiednimi przepisami wywodzącymi się z ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Dla bezpieczeństwa warto znać zasady dobory gaśnic.
Jakie są rodzaje gaśnic?
Na początku bardzo istotne jest omówienie, czym jest gaśnica. W najprostszych słowach to urządzenie służące do gaszenia pożarów. Najmniejsze z nich są wyposażeniem każdego samochodu, większe są stosowane w obiektach publicznych i przemysłowych. Kolejne ważne pojęcie to agregaty gaśnicze złożone z jednej lub większej ilości gaśnic, które są zaopatrzone w jedną dyszę. Wszystkie gaśnice muszą mieć kolor czerwony, co jest określone w normie „Polska Norma PN-EN 3-7:2004 Gaśnice przenośne – Rodzaje, czas działania, pożary testowe grupy A i B”. Przeznaczenie i zasady użycia gaśnicy są zawsze przedstawiony na etykiecie znajdującej się na jej obudowie.
Gaśnice – rodzaje (m.in. gaśnice proszkowe – zastosowanie)
Gaśnice mogą mieć różne kształty i być wypełnione różnymi substancjami, dlatego zostały wprowadzone oznaczenia literowe dla ich rozróżnienia. Zasady tych oznaczeń są stosowane w całej Europie a ich opis wygląda jak poniżej:
- A – stosowane w przypadku palenia się ciał stałych powodujących zarówno płomień jak i rozżarzenie – przykłady to drewno, papier czy guma.
- B – w przypadku cieczy i ciał stałych, ulegających w trakcie palenia stopnieniu. Przykładami mogą być benzyna albo smoła.
- C – używane do gaszenia pożarów gazów palnych, jakimi mogą być metan, acetylen i propan.
- D – w przypadku metali palnych, jakimi są dla przykładu magnez oraz uran.
- F – używane w przypadku środków gotujących, które są łatwopalne. Przykładami są szeroko stosowane w każdej kuchni oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce.
Zasady doboru gaśnic – czym się kierować?
Zaznajomienie się z powyżej wymienionymi rodzajami i zasadami używania gaśnic to podstawa przy wyborze odpowiedniego sprzętu dla naszego gospodarstwa domowego czy prowadzonego przedsiębiorstwa. Jednakże istnieją również inne podziały i zasady, które wpływają na dobór odpowiedniego sprzętu gaśniczego. Kolejnym istotnym czynnikiem jest rodzaj środka gaśniczego, jakim wypełniona jest gaśnica. I tutaj można wyróżnić następujące rodzaje:
- Wodne – czyli gaśnice, w których stosowana jest woda do gaszenia pożaru.
- Proszkowe – gaśnice tego typu używane są do gaszenia pożarów typu ABC (wypełnione proszkami fosforanowymi) oraz gaszące pożary BC (proszki węglanowe). Ujemne skutki używania tego typu gaśnic to przede wszystkim znaczne zniszczenia w gaszonym mieniu, głównie ze względu na zabrudzenia spowodowane silnymi reakcjami chemicznymi (m.in. dużemu uszkodzeniu ulega sprzęt elektroniczny). W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej gaśnic wykorzystujących proszki, które nie powodują już tak wielkich zniszczeń elektroniki w przypadku jej gaszenia.
- Czyste środki gaśnicze – stosowanych jest wiele środków gaśniczych i są wykorzystywane do gaszenia pożarów typu, AB, BC czy BCF. W przeciwieństwie do wcześniej przedstawionych nie powodują uszkodzeń chemicznych oraz zabrudzeń na gaszonych powierzchniach.
- Śniegowe – używane do gaszenia pożarów BC oraz urządzeń będących pod napięciem. Główną ich wadą jest fakt, że znacznie obniżają temperaturę gaszonych elementów, przez co mogą spowodować ich „szok termiczny”, co może być dużym minusem w przypadku urządzeń elektrycznych. Zaletą jest jednak fakt, że nie powodują uszkodzeń chemicznych oraz zanieczyszczeń w pomieszczeniach, w których konieczne jest ich zastosowanie.
- Pianowe – przy użyciu specjalnej piany wykorzystywane są do gaszenia pożarów typu AB.
Dla każdej gaśnicy określony jest również minimalny czas działania gaśnicy uzależniony od stopnia napełnienia i jej wielkości, np.:
- do 3 kg/dm3 – 6 s.
- 3-6 – 9 s.
- 6-10 – 12 s.
- powyżej 10 – 15 s.
Wybór odpowiedniego typu sprzętu gaśniczego powinien być dokonany dopiero po zapoznaniu się ze wszystkimi wyżej przedstawionymi podziałami gaśnic. Należy pamiętać, że taki sprzęt może się okazać pierwszym i jedynym sposobem ugaszenia pożaru powstałego w miejscu, w którym przebywamy zarówno my jak i nasi najbliżsi, daltego warto znać zasady doboru gaśnic, aby skutecznie ugasić pożar.
