Zasady rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych: przepisy i wymagania – gdzie powinny się znajdować?
Zasady rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych. W jakich miejscach powinny być umieszczane znaki, by w razie sytuacji awaryjnej ewakuacja przebiegała sprawnie i bezpiecznie? Jakiej wielkości tabliczki należy stosować?
Znaki ewakuacyjne – przepisy i wymagania
Konieczność wyposażenia budynku w znaki ewakuacyjne wynika z ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Zgodnie z art. 4 ust. 1 do obowiązków właścicieli budynków, obiektów budowlanych lub terenów w zakresie ochrony ppoż. należy m.in. zapewnienie wymaganych urządzeń ppoż. i gaśnic, zapewnienie wszystkim osobom bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji, a także przygotowanie budynku, obiektu lub terenu do prowadzenia akcji ratowniczej.
Co do zasady znaki ewakuacyjne powinny umożliwiać wszystkim osobom znajdującym się w danym obiekcie bezpieczne wydostanie się na zewnątrz lub do innej, bezpiecznej strefy, zgodnie z przyjętą koncepcją ewakuacji. Jest to szczególnie ważne we wszystkich miejscach, z których prowadzi więcej niż jedna droga ewakuacyjna.
Sposób rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych regulują przepisy i odpowiednie normy. Wskazują one m.in., że z każdego miejsca na drodze ewakuacyjnej, w których może pojawić się wątpliwość co do kierunku ewakuacji, powinien być widoczny odpowiedni znak.
Jak rozmieścić oznakowanie ewakuacyjne. W jakich miejscach powinny znajdować się tabliczki?
Znakami ewakuacyjnymi, zgodnymi z Polskimi Normami, powinny być oznakowane:
- drogi i wyjścia ewakuacyjne (z wyłączeniem budynków mieszkalnych);
- pomieszczenia, w których – zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi – wymagane są co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne;
- sprzęt taki jak drabiny ewakuacyjne, rękawy ewakuacyjne, pojemniki z maskami ucieczkowymi,
- miejsca zbiórki do ewakuacji,
- miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych.
Zasady rozmieszczania znaków ewakuacyjnych a źródło światła
Tak samo jak pozostałe oznakowania systemu fotoluminescencyjnego, tak i znaki ewakuacyjne powinny być odpowiednio umieszczone w stosunku do źródeł światła. Usytuowanie powinno zapewniać im dostateczną luminację. Optymalnym rozwiązaniem jest sytuowanie znaków ewakuacyjnych możliwie blisko i naprzeciwko źródeł światła, przy czym należy unikać rozmieszczania tabliczek z piktogramami pod oświetleniem bocznym.
Wymiary znaków ewakuacyjnych
Wymiary danego znaku ewakuacyjnego powinny być uzależnione od odległości, z jakiej znak ten powinien być dostrzeżony przez ewakuujące się osoby.
Tabliczka „Wyjście ewakuacyjne”
Dla znaku „Wyjście ewakuacyjne”, zgodnego z normą PN-92/N-01256/02, Polskie Normy następująco określają wysokość i szerokość liter:
- wysokość liter wielkich WYJŚCIE: 50 mm; szerokość znaku (mniejszy wymiar): 200 mm – dla odległości widzenia do 20 m;
- wielkość liter wielkich WYJŚCIE: 75 mm; szerokość znaku (mniejszy wymiar): 300 mm – dla odległości widzenia między 20 a 30 m;
- wielkość liter wielkich WYJŚCIE: 100 mm; szerokość znaku (mniejszy wymiar): 400 mm – dla odległości widzenia między 30 a 40 m.
Odpowiednią wielkość znaku można obliczyć ze wzoru: h = D / Z
- h – mniejszy wymiar;
- D – zakładana odległość widzenia – maksymalna odległość, przy jakiej znak jest jeszcze czytelny;
- Z – współczynnik odległości (Z = 100 dla znaków oświetlonych od strony powierzchni czołowej i z = 200 dla znaków oświetlonych od tyłu (światłem przechodzącym).
Zasady rozmieszczania znaków ewakuacyjnych – jak wysoko powinny się znajdować?
Znaki ewakuacyjne powinny być montowane na wysokości ok. 150 – 160 cm od podłoża (taka wysokość odpowiada średniej wysokości normalnej linii środkowej widzenia) lub nad drogą ewakuacyjną (na wysokości co najmniej 200 cm). Tam, gdzie jest to możliwe, znaki tabliczki ze znakami powinny być zamontowane prostopadle do kierunku ruchu poruszających się ludzi. Jeżeli znak ewakuacyjny jest przesunięty o więcej niż 5° względem normalnej linii środkowej widzenia, w odniesieniu do miejsca przewidywanego dostrzeżenia go, tabliczka powinna być odpowiednio większa.
Podświetlane znaki ewakuacyjne
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w pomieszczeniach, które użytkowane jest przy włączonym oświetleniu podstawowym, należy stosować oświetlenie dodatkowe (zasilane napięciem nieprzekraczającym napięcia dotykowego dopuszczalnego długotrwale). Takie oświetlenie – w razie awarii zasilania podstawowego – zapewnia lepszą widoczność przeszkód wynikających z układu budynku oraz dróg komunikacji ogólnej. Pozwala sprawniej poruszać się po przestrzeni, służy także podświetleniu znaków wskazujących kierunki ewakuacji.
Podświetlane znaki ewakuacyjne, zgodnie z Polską Normą, powinny mieć grafikę i zastosowanie identyczne jak znaki ewakuacyjne niepodświetlane.
Podświetlanie znaku może być realizowane:
- od strony powierzchni czołowej;
- od tyłu znaku (światło przechodzące), przy czym taki znak może mieć wymiary dwukrotnie mniejsze od wymaganych dla umieszczonego w tym samym miejscu znaku podświetlanego od strony powierzchni czołowej.
Podłoża znaków ewakuacyjnych – z czego wykonywane są tabliczki
Piktogramy znaków ewakuacyjnych mogą być umieszczane na:
- folii samoprzylepnej fotoluminescencyjnej (FS);
- folii samoprzylepnej (FN);
- płycie sztywnej fotoluminescencyjnej (PS);
- płycie sztywnej (PN);
- płycie fotoluminescencyjnej samoprzylepnej (TS);
- aluminium 0,5 mm (A);
- stali ocynkowanej (S).
Na Znakowo.pl dostępne są znaki ewakuacyjne i znaki ppoż wykonane na płycie PCV o obniżonej palności.
Dla znaków ewakuacyjnych obowiązują równolegle dwie normy: PN-92-N-01256-02 (tzw. „stara norma”) oraz PN-EN ISO 7010 (tzw. „nowa norma”).
Rozmieszczenie znaków ewakuacyjnych na ciągach prostych, na korytarzach, na schodach itp. nie może budzić wątpliwości. Znaki powinny jasno wskazywać kierunek poruszania się. Jeśli chodzi o ich rozmieszczenie, należy kierować się następującą zasadą: w każdym miejscu na drodze ewakuacyjnej, w którym mogą pojawić się wątpliwości co do dalszego kierunku ewakuacji, powinien być umieszczony znak.
Wielkość znaków ewakuacyjnych nie jest bez znaczenia. Odpowiednia wielkość pozwala dostrzec je z odpowiedniej odległości. Im większa odległość, z jakiej osoby ewakuujące się powinny móc zobaczyć piktogram, tym większa powinna być tabliczka. W przypadku znaku „wyjście ewakuacyjne” stosuje się tabliczki o szerokości: 200 mm (odległość do 20 m), 300 mm (odległość od 20 do 30 m), 400 mm (odległość od 30 do 40 m).
Znaki ewakuacyjne powinny być umieszczone na wysokości odpowiadającej linii środkowej widzenia (ok. 150 – 160 cm). Znaki znajdujące się nad drogą ewakuacyjną zawiesza się na wysokości co najmniej 200 cm (tak aby można było swobodnie poruszać się pod nimi po drodze ewakuacyjnej).
